1. Dwie lub większa liczba osób podzielają to samo urojenie lub system urojeniowy i wspierają się wzajemnie w tym przekonaniu.
2. Pozostają one w niezwykle bliskim związku.
3. Są dowody wynikające z powiązań czasowych lub w kontekście wydarzeń, że urojenie zostało indukowane u biernego członka(członków)paru lub grupy w wyniku kontaktu z członkiem aktywnym.
W psychozie tj osoba bliska choremu zaczyna wierzyć w prawdziwość wypowiadanych przez niego urojeń, a następnie zaczyna je sama wypowiadać.
Najczęściej obie osoby są związane bardzo silnym związkiem emocjonalnym, połączonym z izolacją spzłeczną.
Paranoja udzielona może dotyczyć więcej niż dwu osób, czasami system unjeniowy chorego przejmowany jest przez całą rodzinę, a nawet społeczność.
Znane są przykłady całych wiosek, zwykle żyjących w znacznej izolacji, których mieszkańcy podzielali przekonania urjeniowe chorej osoby.
Objawy psychozy indukowanej ustępują zwykle po rozdzieleniu osób, u których ona wystąpiła.
Paranoja prawdziwa jest psychozą niezwykle rzadką, występującą najczęściej w wieku dojrzałym.
Jak już wspomniano, istnieje przekonanie, że jest to psychoza endogenna, a udział czynników psychospołecznych w jej powstawaniu jest znacznie mniejszy niż w przypadku reakcji paranoicznych.
Niemniej jednak i w przypadku paranoi prawdziwej swoiste cechy osobowości, takie jak podejrzliwość, nieufność, skrywana wrogość wobec otoczenia oraz lęk o zachowanie własnej autonomii i nadmierne, kompensacyjne poczucie własnej wartości, predysponują do powstawania systemu urojeniowego.
Kryteria diagnostyczne:Urojenia stanowią wyłączną charakterystykę kliniczną.
Nie stwierdza się omamów słuchowych w obrazie klinicznym.
Czas trwania urojeń wynosi cu najmniej 3 miesiące.
Brak danych na temat organicznego uszkodzenia o u n.oraz informacji wskazujących na występowanie objawów schizofrenicznych.
Rozwój w pełni wyrażonych objawuw paranoi przechodzi przez kolejne fazy.
Pierwszą fazę można nazwać fazą prepsychotyczną.
W tym okresie zachowanie chorego charakteryzuje fasada adekwatności, prezentuje się on jako człowiek niezwykle silny, pewny siebie i niezależny.
Równocześnie jednak narasta w nim podejrzenie, że ludzie są przeciw niemu, że zazdroszczą mu sukcesów, pozycji talentów.
Chory pilnie śledzi otoczenie, wyszukując dowody potwierdzające podejrzenia głęboko skrywane przed obcymi, a także najbliższymi.
Okres narastającej podejrzliwości i nieufności może trwać różnie długo, czasami nawet kilka lat.
Przejście od fazy prepsychotycznej dc w pełni rozwiniętych objawów paranoi dokonuje się najczęściej pod wpływem niekorzystnego zdarzenia, godzącego w obraz samego siebie.
Pud wpływem tego wydarzenia nagle powstaje w chorym przekonanie, że jest obiektem prześladowań i one są odpowiedzialne za jego niepowodzenie.
Od tego momentu aktywnie szuka dowodów potwierdzających słuszność swoich unjeniowych przekonań i wszędzie znajduje ich potwierdzenie, błędnie interpretując zachowanie innych ludzi.