2. Klasyfikacja – Psychologia kliniczna

2. Klasyfikacja

Podobne, a może nawet większe trudności niż sama terminologia nasuwa klasyfikacja zaburzeń występujących u dzieci i młodzieży. Jak stwierdza Aokermann (Ackermann N. W., 1953), objawy zaburzeń u dzieci nie są tak stałe i konsekwentne jak u dorosłych. U dzieci manifestacje patologiczne ulegają zmianie wraz z wiekiem, są ponadto zależne od środowiska, w którym dziecko przebywa, i od całej jego sytuacji życiowej. Zespół objawów dominujący w obrazie klinicznym w danym okresie rozwojowym może być zastąpiony przez inny zespół w dalszym stadium rozwoju. Im młodsze jest dziecko, tym trudniej rozróżnić jego reakcje normalne na sytuacje stressowe od reakcji patologicznych. Tak więc stopień trafności diagnozy w psychiatrii dziecięcej jest z reguły niższy niż w psychiatrii u dorosłych.
Literatura z zakresu psychiatrii dziecięcej i psychologii klinicznej dziecka jest obszerna, lecz mało usystematyzowana. Niemal każdy autor stosuje odrębny system pojęć i proponuje własny podział zaburzeń wieku dziecięcego.
Niektóre z bardziej znanych klasyfikacji przedstawia H. Spłonek (1965). Proponuje ona też własny podział będący modyfikacją propozycji neuropsychiatrów francuskich. Podstawą tej klasyfikacji jest wyodrębnienie trzech sfer zaburzeń: motoryezinej, umysłowej i emocjonalno-uczucio-wej. Oddzielnie rozpatruje autorka zaburzenia dynamiki procesów nerwowych, które sprowadza do zaburzeń napędu psychoruchowego dziecka oraz zaburzeń jego rytmu i tempa rozwojowego.
Jako kryterium podziału zaburzeń psychomotorycznych dziecka przyjmuje się również zależność między objawami patologicznymi. Wyróżnić można wówczas trzy grupy zaburzeń, w których przebiegu występuje:
a) paralelizm symptomów psychicznych i motorycznych (niedorozwój psychoruchowy, niestałość psychoruchowa);
b) dominacja patologicznych symptomów motorycznych nad psychicznymi (epilepsja z atakami drgawkowymi, pląsawica);
c) dominacja symptomów psychicznych nad motorycznymi (schizofrenia dziecięca, częściowo stany po zapaleniu mózgu).
Powyższy podział nawiązuje poniekąd do klasyfikacji M. Tramera, (1949, s. 340 i nast), który uwzględnia wzajemne zależności somatopsy-chiczne, wyróżniając cztery grupy zaburzeń wieku dziecięcego: zaburzenia oraz schorzenia somatyczne, somatopsychiczne, psychosomatyczne i czysto psychiczne. Pierwsze z nich interesują wyłącznie pediatrię, a objawy psychiczne są w nich całkowicie peryferyczne. Przyczyny schorzeń drugiego rodzaju są somatyczne, lecz choroba wywiera poważny wpływ na stan psychiczny dziecka. Tak bywa przy niektórych chorobach zakaźnych, np. tyfusie brzusznym, zapaleniu mózgu i opon mózgowych, zaburzeniach hormonalnych itp. W schorzeniach psychosomatycznych czynniki psychiczne: wewnętrzne napięcia i konflikty są pierwotne, dołączają się do nich objawy somatyczne, jak np. przy histerii. W zaburzeniach i schorzeniach ostatniej grupy zarówno przyczyny, jak i objawy mają charakter psychiczny, a symptomy somatyczne są drugorzędne. Zdaniem Tramera, granica między schorzeniami psychicznymi i psychosomatycznymi nie zawsze jest ostra i zwłaszcza u dzieci trudno jest w wielu przypadkach odróżnić psychonerwice od nerwic wegetatywnych. Schizofrenia dziecięca natomiast oraz psychoza depresywna występująca
u dziewczÄ…t w okresie dojrzewania sÄ… schorzeniami czysto psychofunkcjo-nanymi.
Bardziej systematyczny jest podziaÅ‚ H. Aspergera, przedstawiciela wiedeÅ„skiej pedagogiki leczniczej (Asperger H., 1961). Wyróżnia on u dzieci zaburzenia organiczne (niedorozwojowe, encefalopatie, epilepsjÄ™), funkcjonalne (neuropatie, psychopatie: autystycznÄ… .histerycznÄ… i obsesyjnÄ…). Oddzielnie omawia zaburzenia jednoobjawowe (zaburzenia mowy, kÅ‚amstwa, kradzieże i inne czyny przestÄ™pcze nieletnich, zaburzenia seksualne, lÄ™ki dzieciÄ™ce). Zdaniem H. SpÅ‚onek, “klasyfikacja Aspergera ujawnia wszystkie ujemne strony rozdzielania zaburzeÅ„ organicznych od czynnoÅ›ciowych” (SpÅ‚onek H., 1965, s. 84); autorka nie widzi podstaw anatomopatologicznych i symptomatologicznych do przeprowadzenia takiego podziaÅ‚u.
Inny przedstawiciel pedagogiki leczniczej, psychiatra szwajcarski
H. Hanselmann (1958) zajmuje się w swym podręczniku przede wszystkim dziećmi sprawiającymi trudności wychowawcze (Schwereziehbare) dzieląc je na trzy grupy: dzieci z konstytucją neuropatyczną, psychopatyczną oraz dzieci, u których podstawową przyczyną trudności wychowawczych jest wypaczone środowisko. Ponadto przedmiotem jego rozważań są dzieci niedorozwinięte umysłowo, dzieci z zaburzeniami mowy i dzieci, u których stwierdzono defekty narządów zmysłowych.
Autorzy amerykańscy kierują się w swych podziałach zaburzeń wieku dziecięcego nieco innymi zasadami. Tak więc Shaw (Shaw Ch. B., 1966) uważa, iż większość dzieci odchylonych od normy psychicznej mieści się w jednej z następujących kategorii: schizofrenia dziecięca, psychonerwice, uszkodzenia mózgu, zaburzenia osobowości, specyficzne trudności uczenia się, psychopatie, niedorozwoje, zaburzenia psychosomatyczne. U niektórych dzieci można znaleźć kombinację dwóch lub więcej kategorii zaburzeń.
L. P. Thorpe (1955) uważa, że dziecko może okazać siÄ™ nietypowe {exeptional) i odbiegać od swych rówieÅ›ników w jednej z czterech dziedzin, a mianowicie pod wzglÄ™dem fizycznym, umysÅ‚owym, uczuciowym lub spoÅ‚ecznym. W obrÄ™bie każdej z tych dziedzin można wyróżnić jeszcze podgrupy, które nie muszÄ… siÄ™ jednak wzajemnie wyłączać, lecz czasami na siebie zachodzÄ…. Tak wiÄ™c do anomalii fizycznych zalicza on defekty rozmaitych zmysłów, porażenie wczesnodzieciÄ™ce, zaburzenia mowy, zaburzenia psychosomatyczne i hormonalne, epilepsjÄ™ oraz różne chroniczne schorzenia somatyczne, jak reumatyzm dzieciÄ™cy, hemofiliÄ™, cukrzycÄ™ itp. Dziecko jest odchylone od normy intelektualnej zarówno wtedy, gdy jest niedorozwiniÄ™te lub ociężaÅ‚e umysÅ‚owo albo gdy przyczynÄ… obniżonych możliwoÅ›ci umysÅ‚owych jest uszkodzenie mózgu wskutek urazów, przebytych infekcji itp. – jak i wówczas, gdy posiada nadmiernie wysokÄ… inteligencjÄ™. Do sfery zakłóceÅ„ emocjonalnych zalicza Thorpe nerwice i psychozy funkcjonalne, zaburzenia seksualne, zaburzenia osobowoÅ›ci i defekty charakteru, infantylizm uczuciowy i regresjÄ™. W sferze spoÅ‚ecznej wyróżnia trudnoÅ›ci w przystosowaniu do Å›rodowiska, zaburzenia w kontaktach spoÅ‚ecznych na tle dojrzewania seksualnego, zachowanie przestÄ™pcze oraz izolacjÄ™ spoÅ‚ecznÄ….
Ppdane tu przykładowo próby klasyfikacji zaburzeń wieku dziecięcego są typowe dla autorów amerykańskich, którzy kierują się w zasadzie założeniami behawioryzmu, ulegając jednak również wpływom teorii psychoanalitycznych. Oczywiście, te zależności ujawniają się jeszcze silniej przy analizie poszczególnych grup zaburzeń i przy interpretacji przypadków.
Nie będziemy mnożyć przykładów klasyfikacji. Niewątpliwie-inne są podstawy podziałów w psychiatrii dziecięcej, inne zaś w psychologii klinicznej dziecka i pedagogice leczniczej. Te ostatnie dziedziny opierają się na dorobku psychopatologii i neuropsychiatrłi, uwzględniają jednak szerzej zagadnienia psychoterapeutyczne i wychowawcze na tle potrzeb różnych instytucji i poradni, których zadaniem jest niesienie pomocy dzieciom przejawiającym trudności w przystosowaniu się do środowiska oraz zapobieganie powstawaniu i. pogłębianiu się takich trudności.

Artykuł dotyczy następujących zagadnień:

  • zaburzenia psychiczne wieku dzieciÄ™cego
  • systemy klasyfikacji w psychologii klinicznej
  • Pedagogika spoeczna
  • diagnoza i klasyfikacja zaburzen wieku dzieciecego
  • psychologia-kliniczna likala com 2-klasyfikacja
  • pedagogika spoÅ‚eczna klasyfikacja zaburzeÅ„
  • rodzaje klasyfikacji zaburzeÅ„ psychoruchowych dzieci
  • organiczne zaburzenia u dzieci
  • klasyfikacja trudnoÅ›ci wychowawczych
  • klasyfikacja zaburzeÅ„ wieku dzieciÄ™cego
  • klasyfikacjÄ™ symptomatologicznÄ… zaburzeÅ„ mowy
  • klasyfikatory zaburzeÅ„ dziećiecych
  • podziaÅ‚ zaburzeÅ„ psychomotorycznych
  • Zapalenie prze?yku typu a klasyfikacja la
  • podziaÅ‚ zaburzeÅ„ psychomotorycznych u dzieci
  • pojÄ™cie trydnoÅ›ci wychowawczych
  • psychologia zaburzen wielu dzieciecego
  • psychosomatyczne choroby u dzieci
  • psychoza wieku dzieciecego
  • psychozy wieku dzieciecego
  • SpÅ‚onek h
  • zaburzenia psychiczne wieku dzieciÄ™cego strony www
  • asperger a przestepczosc
  • podziaÅ‚ zaburzeÅ„ psychicznych wieku dzieciÄ™cego
  • podzial zaburzen psychomotorycznych
  • niedorozwuj psychosomatyczny
  • niedorozwój psychosomatyczny
  • klasyfikacji szkodliwych czynników biologicznych dokonano w zależnoÅ›ci od:
  • klasyfikacja zaburzeÅ„ dzieciÄ™cych
  • klasyfikacja psychologia
  • klasyfikacja psychiczna zaburzen dzieciecych
  • klasyfikacja pedagogiki leczniczej wedÅ‚ug wieku
  • infantylizm uczuciowy
  • infamntylizm
  • h hanselmann psycholog
  • diagnoza dzieciÄ™cej klasyfikacji karty
  • diagnoza dzieciÄ™cej klasyfikacji
  • choroby organiczne wieku dzieciecego

Inne tematy, które mogą cię zainteresować:

Rozdział 1 PSYCHOLOGIA PRENATALNA
9. Medycyna i zdrowie utopian.
8. Czy brak zaangażowania to ucieczka przed cierpieniem.
7. Terapia moralna.
PODSUMOWANIE I WNIOSKI OGÓLNE
PRZEPISY KOŃCOWE Art. 27
ZASADY ETYCZNE I DEONTOLOGICZNE POLSKIEGO FARMACEUTY
PRACOWNIK NAUKI JAKO KRZEWICIEL WIEDZY
KOMITET ETYKI W NAUCE PRZY PREZYDIUM POLSKIEJ AKADEMII NAUK DOBRE OBYCZAJE W NAUCE ZBIÓR ZASAD I WYTYCZNYCH
VII. ZASADY KOŃCOWE

Chcesz dodać swoje ogłoszenie na Defipedii? Wyślij nam informacje wylistowane w sekcji Dodanie ogłoszenia.

 August 16, 2010 ·  
 Opublikowano w: Psychologia kliniczna