PROBLEMY ZWIĄZANE Z KONTROLĄ DYNAMIKI ZABURZEŃ ZACHOWANIA ORAZ KONTROLĄ EFEKTÓW TERAPEUTYCZNYCH
Przy omawianiu problemów diagnostycznych wspominaliśmy już o psychologicznych wskaźnikach poprawy stanu psychicznego chorych lub jej braku (patrz s. 183). Problemy związane z kontrolą dynamiki zaburzeń wymagają jednak nieco szerszego omówienia. Najogólniej pojęta kontrola zawiera się w spontanicznych obserwacjach pielęgniarskich, lekarskich i psychologicznych. Często jednak zachodzi konieczność uporządkowania i uściślenia tych danych obserwacyjnych.
1. Zobiektywizowaną i uściśloną kontrolę wprowadza się w celu uzyskania możliwie najdokładniejszych i systematycznych danych o wpływie terapeutycznym nie tylko nowych środków farmakologicznych, a także w celu dokładniejszej rejestracji zmian w zachowaniu się chorego podczas leczenia znanymi i wypróbowanymi lekami. Ponadto kontroli wymaga także jakość i stopień zmian w zaburzeniach pod wpływem najróżnorodniejszego oddziaływania psychokorekcyjnego. W każdym bowiem przypadku systematyczna i zobiektywizowana kontrola dynamiki zaburzeń, niezależnie od stosowanej terapii, będzie zawsze stanowiła lepszą podstawę do podjęcia decyzji o zmianie typu leczenia, przedłużeniu lub ukończeniu kuracji. Wprowadzenie odpowiednich metod kontroli ma znaczenie zarówno dla rozwiązywania problemów praktycznych, jak i teoretycznych.
2. W celu uÅ›ciÅ›lenia kontroli efektów terapeutycznych opracowano szereg metod b a d a w c z y c h. SÄ… to najczęściej metody umożliwiajÄ…ce uchwycenie w dynamice choroby zmian jakoÅ›ciowych, jak również ich ocenÄ™ iloÅ›ciowÄ…. Na czoÅ‚o wysuwajÄ… siÄ™ tu liczne skale obserwacyjne i skale ocen. Najprostszymi skalami może posÅ‚ugiwać siÄ™ odpowiednio przeszkolony personel pielÄ™gniarski, natomiast te skale, których stosowanie wymaga dokÅ‚adnej znajomoÅ›ci psychopatologii, mogÄ… sÅ‚użyć za narzÄ™dzie tylko psychiatrom i psychologom. Z bogatego zbioru skal warto wiÄ™c dla orientacji wymienić choćby kilka. SÄ… wÅ›ród nich skale wielokierunkowe – diagnostyczne, takie jak: skala Wittenborna (Witten-
200
born J. R. i inni,* 1953; Wittenbom J. R., 1956), wielokierunkowa skala psychiatryczna do oceny pacjentów szpitalnych-Loora (Loor, 1953;
Loor, 1954) i podobna w zaÅ‚ożeniach skala Malamud-Sandse (Malamud–Sandse, 1947). Stosuje siÄ™ też skale bardziej specjalistyczne-ukierunkowane na okreÅ›lony zespół objawów, jak np. skalÄ™ ocen objawów schizofrenicznych Winga, skalÄ™ ocen dla zaburzeÅ„ depresyjnych – Hamiltona (Hamiliton M., 1960), skalÄ™ objawów lÄ™ku – Taylora (Taylor J. A., 1953) czy wreszcie skalÄ™ do oceny zwiÄ…zków interpersonalnych w psychoterapii grupowej (Finney B. C., 1954). Można też do konkretnych problemów badawczych konstruować wÅ‚asne skale oparte na opracowanych zasadach teoretycznych (SkrzywaÅ„ T., 1965). Trzeba przy tym zaznaczyć, że psycholog obciążony pracÄ… diagnostycznÄ… i terapeutycznÄ… rzadko może posÅ‚ugiwać siÄ™ w swojej codziennej pracy obszernymi, wielokierunkowymi. skalami, wymagajÄ…cymi dużego nakÅ‚adu czasu. NajwiÄ™ksze usÅ‚ugi oddajÄ… mu skale obejmujÄ…ce mniejszy, ale najbardziej istotny zespół cech, zwÅ‚aszcza wówczas, gdy celem ich stosowania jest systematyczna, Å›cisÅ‚a rejestracja zmian w zachowaniu siÄ™ u chorych, w stosunku do których rozpoznanie zostaÅ‚o już ustalone.
Jako narzędzia kontroli można także stosować metody projekcyjne,. jak: test Rorschacha, TAT lub inwentarze osobowości (MMPI). Oczywiście, dla rozwiązania tego rodzaju problemów wskazane jest stosowanie metod eksperymentalnych w postaci szeregu odmian paralelnych lub takich zadań, w których element wprawy nie odgrywa roli. Można także stosować kilka z wymienionych metod łącznie.
3. W praktycznej realizacji kontroli dynamiki choroby i efektów leczenia można wyróżnić trzy etapy: a) przygotowawczy, b) obserwacyj-no-badawczy, c) opracowania wyników kontroli.
a) W pierwszym etapie po wykonaniu wszechstronnych badaÅ„ diagnostycznych ustala siÄ™ – najczęściej w teamie diagnostyczno-leczni-czym – jakie przejawy zachowania siÄ™ poddane zostanÄ… kontroli. W przypadkach depresji zakÅ‚ada siÄ™ np., że pod wpÅ‚ywem leczenia powinno nastÄ…pić podwyższenie poziomu ogólnej aktywnoÅ›ci, której wskaźnikiem. psychologicznym bÄ™dzie skrócenie czasu reakcji, wyższe tempo pracy, poprawa czynnoÅ›ci orientacyjno-wykonawczych oraz że nastÄ…pi zmiana w emocjonalnoÅ›ci badanego, co powinno siÄ™ uwidocznić w odpowiednio dobranej skali obserwacyjnej. Kiedy indziej przypuszcza siÄ™, że w toku oddziaÅ‚ywania psychoterapeutycznego u osób nerwicowych powinny ustÄ…pić takie objawy, jak: natrÄ™ctwa, lÄ™ki, tiki itp., oraz powinny ulec przeksztaÅ‚ceniu mechanizmy obronne i postawy badanych. Gdy natomiast organizuje siÄ™ i programuje kompleksowe oddziaÅ‚ywanie korekcyjne dla chorych z rozpoznaniem schizofrenii, zakÅ‚ada siÄ™, że efektem tych zabiegów powinno być miÄ™dzy innymi osÅ‚abienie objawów schizofrenicznych, uaktywnienie chorych, polepszenie ich kontaktów spoÅ‚ecznych, zwiÄ™kszenie zainteresowania pracÄ… itp. MajÄ…c już wyraźnie okreÅ›lone problemy
201
i wstępnie opracowane hipotezy, dobieramy lub konstruujemy odpowiedni zestaw metod, które zastosuje się do określonej grupy chorych lub kilku grup porównawczych. Trzeba też sprecyzować kryteria doboru chorych do poszczególnych grup. Można brać przy tym pod uwagę rozpoznanie psychiatryczne, nasilenie zaburzeń, rodzaj stosowanej terapii itp. Następnie opracowuje się dokładny program badań psychologicznych, w których określa się miejsce, częstotliwość, czas badań kontrolnych. Należy ponadto uzgodnić harmonogram badań psychologicznych z lekarzami ustalającymi leczenie farmakologiczne, z osobami prowadzącymi inne formy terapii oraz ze specjalistami (socjolodzy, biochemicy), którzy biorą udział w kompleksowej kontroli dynamiki leczenia.
b) Po wykonaniu czynności przygotowawczych można przystąpić do praktycznej realizacji opracowanego programu badań kontrolnych. Etap ten wymaga przede wszystkim dokładności i systematyczności. Oprócz dokładnej realizacji programu badań trzeba także notować wszelkie nieprzewidziane zmiany w zachowaniu się i somatycznym stanie chorych.
c) Sposób opracowania wyników badań kontrolnych zależy od tego, czy kontrolą objęto jedną osobę, grupę lub kilka grup, a także od tego, jakie zastosowano metody. Wstępne opracowywanie odbywa się najczęściej po każdorazowym badaniu. Dopiero po zakończeniu całego cyklu badań psycholog opracowuje i podsumowuje wyniki wszystkich badań kontrolnych. W przypadku kontroli kompleksowej, nie tylko psychologicznej, na zakończenie porównuje się przebieg i wyniki kontroli psychologicznej z innymi badaniami, np. fizjologicznymi, biochemicznymi itp.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- skala winga
- skala winga psychiatria
- skala winga schizofrenia
- skala winga w schizofrenii
- skala winga w psychiatrii
- skala vinga
- skala winga wersia \i
- skala ocen obj schizofrenicznych winga
- skala winga dotyczy
- zaburzenia kontroli zachowania
- skale stosowane w psychiatrii
- skale obserwacyjne w psychologii
- skala zaburzeń w zachowaniu
- skala winga psychiatria do czego słuzy
- skala winga ocena packenta
- Jagieła J Socjoterapia w szkole Krótki poradnik psychologiczny chomikuj
- skala psychiatryczna
- skal winga
- psychiatryczna skala obserwacyjna
- psychiatria skala Winga
- progrem terapeutyczny kontrola zachowania
- ocena za pomocÄ… skali winga
- ocena w skali winga
- kontrola psychologia leczenie
Inne tematy, które mogą cię zainteresować:
4. Mechanizmy restytucji
3. Czynniki warunkujące skuteczność terapii czynności wyższych
3. Czynniki warunkujące skuteczność terapii czynności wyższych
2. Ogólne zasady terapii czynności wyższych
ZASADY REHABILITACJI CHORYCH Z ZABURZENIAMI CZYNNOŚCI WYŻSZYCH PO OGNISKOWYCH USZKODZENIACH MÓZGU
f. Badanie czynności pisania (grafii)
Próby na powtarzanie obejmują zazwyczaj:
Wreszcie bardzo ważną grupę prób w tej części badania stanowią próby dotyczące orientacji przestrzennej,
a. Rozmowa wstępna
Chcesz dodać swoje ogłoszenie na Defipedii? Wyślij nam informacje wylistowane w sekcji Dodanie ogłoszenia.
August 14, 2010
·
Psychologia kliniczna
Opublikowano w: