Pionierem tematu, pojęcia stres był fizjolog W. Cannon, twórca Teorii Homeostazy. Opisywał reakcje człowieka na stres, fizjologiczny mechanizm adaptacji do stresu. Cannon nie używał określenia stres a: napięcie, zaburzenia. Jego teoria zakłada, że ustrój może prawidłowo funkcjonować tylko w takich granicach oddziaływania stresu, w jakich jest zdolny do szybkiej adaptacji. Rozwinięciem tej teorii w fizjologii jest teoria przystosowania.
H. Selye zwrócił uwagę, że w każdej chorobie oprócz objawów specyficznych można wyodrębnić syndrom objawów nie specyficznych wspólny dla wszystkich chorób. Owo zjawisko nazwał Ogólnym Syndromem Adaptacji w skrócie GAS lub odpowiedzią na stres.
Odpowiedź na stres rozwija się w trzech stadiach:
– Reakcja alarmowa (mobilizuje siły obronne)
– faza szoku (bezpośrednia reakcja na działanie czynnika szkodliwego, intensywne pobudzenie organizmu)
– faza przeciwdziałania szokowi (reakcje obronne, zmiany w funkcjach fizjologicznych)
– Stadium odporności (względna adaptacja organizmu)
– Stadium wyczerpania (utrata zdolności obronnych, rozregulowanie funkcji fizjologicznych, nawet śmierć)
Sely wyraźnie odróżniał w stresie dwa aspekty:
– fizjologiczny (związany z fizyczną charakterystyką bodźca stresowego np. jego siła, intensywność)
– psychologiczny (związany z treściową charakterystyką bodźca)
Zarówno niedobór bodźców (deprywacja sensoryczna) jak i nadmiar (przeciążenie stymulacyjne) mają charakter stresowy.
Salye wprowadza rozróżnienie na stres dobry – tzw. eustres i stres zły – tzw. dystres. Eustres mimo chwilowego dyskomfortu prowadzi do rozwoju osobowości, motywuje do wysiłku. Dystres dezorganizuje działanie.
Spiegel był współtwórcą Psychosomatycznej Koncepcji Stresu. Mówi ona o istnieniu zależności między czynnikami emocjonalnymi o wystarczająco dużej intensywności i odpowiednio długim czasem trwania a początkiem choroby psychosomatycznej. Psychosomatyka odnosi się do niektórych, tzw. chorób cywilizacyjnych: nadciśnienia tętniczego, zawałów, wrzodów żołądka, wrzodów dwunastnicy, łysienia plackowatego itp.
Prekursorem psychologicznych teorii stresu była Teoria Frustracji S. Rosenzweiga. Frustracja jest reakcją człowieka na sytuację w której na drodze do realizacji celu pojawia się przeszkoda.
Transakcyjna Teoria Stresu R. Lazarus’a:
Stres określa jako stan wewnętrzny który można opisać za pomocą określonego układu procesów psychicznych. Stres wywołują takie czynniki jak: krzywda, strata, wyzwanie, ale tylko wtedy gdy interakcja między nimi a osobą zostanie oceniona jako obciążająca, zagrażająca. Mechanizm poznawczy ma dwa poziomy:
– na poziomie pierwotnym dokonuje się wstępna ocena jaka jest dana sytuacja dla mnie tu i teraz oraz w przyszłości (antycypacja): bez znaczenia, sprzyjająco – pozytywna, stresująca.
– ocena wtórna – może ona modyfikować ocenę pierwotną
Radzenie sobie ze stresem definiowane jest w tej teorii jako wysiłki mające na celu opanowanie zewnętrznych i wewnętrznych wymagań ocenianych przez daną osobę jako obciążające lub przekraczające jej zasoby..
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- stres biologiczny
- koncepcje psychologiczne czowieka
- stres fizjologiczny
- biologiczne chomikuj
- rossenzweig psychologia
- psychologia fizjologiczna
- fizjologia i psychologia stresu pcz
- Stres Psychologiczny
- fazy stresu biologicznego
- stres stres biologiczny
- stres biologiczny i stres psychologiczny
- stres koncepcja fizjologiczna
- stres psychologiczny według h sely
- stres psychiczny a biologiczny
- stres koncepcja salyego landrusa
- pojecie stres biologiczny i psychologiczny
- H Sely stres psychologiczny
- rodzaje stresu - psychologia chomikuj
- reakcja cannona
- Mechanizm biologiczny na stres
- stresu cannona