Chronobiologia
Jest to dziedzin zajmująca się wyjaśnieniem mechanizmów rytmiki około dobowej, ze względu na różnice konstytucjonalne mamy podział na 2 typy: poranny (skowronki – wcześnie chodzą spać, szybko zasypiają i budzą się rano wypoczęte i rześkie, najlepiej czują się ok. południa)
I wieczorny (sowy – ci najlepiej funkcjonują wieczorem, chodzą późno spać,
rano są zmęczeni ponieważ późno osiągają stan snu głębokiego – są
przeciwieństwem pierwszego typu. większość ludzi stanowi typ mieszany.
Różnicę tę zauważył G. K. Kerkhof w 1987. krzywa temperatury głębokiej odpowiada godzinom wstawania rano i układania się do snu wieczorem,
czyli czynniki wewnętrzne współpracując z zewnętrznymi tworząc kontinuum poranności i wieczorności, poza forma pośrednią – mieszaną obserwujemy formy skrajne chronotypu – wskazuje on nam porę snu, posiłku wydalania, odpoczynku, ruchu itd. , jego wyznacznikiem jest temperatura ciała, zmęczenie, aktywność rytmika wydzielania niektórych hormonów.
– np. w dzień stan czuwania i wysiłek – kortizol i adrenalina: adrenalina jest hormonem który wydziela się podczas stresu, zmniejszenie jej poziomu powoduje odprężenie i sen, nad ranem wzrasta wydzielanie kortizolu powodują przebudzenie
– np. w nocy testosteron i somatotropina – hormon wzrostu, poziom jego wzrasta w nocy i jest związany z czynnościami bioelektrycznymi mózgu, wazopresyna – ogranicza wydzielanie w nerkach, hormony płciowe sterujące cyklem
CHRONOPSYCHOLOGIA
Zajmuje się wszelkimi zjawiskami psychicznymi, charakteryzującymi się zmiennością w czasie, odnosi się do rozbieżności między reakcjami fizjologicznymi, będącymi odpowiedzią organizmu na czynniki astronomiczne, związane z czynnikami fotoekologicznymi – czynniki pierwszorzędowe a wymuszonymi reakcjami psychicznymi przez wymagania społeczne związane z pora posiłków, praca i rozrywką -czynniki drugorzędowe rozbieżność ta dotyczy z jednej strony rytmów około dobowych jak również nagłej zmiany strefy czasu lokalnego – lot odrzutowcem.