Operacje umysłowe
Analiza – oznacza myślowe oddzielenie elementów całości (przedmiotów, zjawisk, sytuacji). Synteza – polega na myślowym scalaniu poszczególnych części składnikowych całości. Porównanie – jest operacja zestawienia ze sobą różnych elementów rzeczywistości z punktu widzenia ich podobieństwa bądź różnic. Abstrahowanie – polega na wyróżnieniu jakiejś jednej właściwości elementu rzeczywistości i jednocześnie pominięciu ich cech. Uogólnienie – charakteryzuje się ujmowaniem właściwości, cech wspólnych dla jakiejś klasy rzeczy i zjawisk z pominięciem cech jednostkowych. Operacje te stanowią podstawę najbardziej złożonych czynności myślowych: pojęć i procesów myślenia. Myślenie pojęciowe jest najwyższą forma poznania i orientacji w rzeczywistości, charakterystyczną tylko dla człowieka. Dzięki myśleniu człowiek posiada zdolność przystosowania się do zmiennych warunków rzeczywistości, co w psychologii nazywa się inteligencja.