Na języku znajduje się bardzo dużo brodawek, wśród których możemy rozróżnić brodawki smakowe i czuciowe (brodawki nitkowate). Język jest w naszym organizmie miejscem najbardziej wrażliwym na dotyk, dlatego przedmioty dotykane językiem robią wrażenie większych. Brodawki nitkowate są wrażliwe na dotyk, umożliwiają ocenę konsystencji pokarmu i poprzez zakończenia nerwowe wrażliwe na temperaturę – mogą znacznie zmieniać doznania smakowe. W brodawkach nitkowatych znajdują się zakończenia nerwowe skąd wysyłane są informacje do mózgu. Brodawki pokrywa nabłonek zbudowany z komórek podobnych do komórek naskórka. Brodawki złuszczają się i giną tak jak komórki naskórka i ciągle się regenerują. Końce brodawek są nieco jaśniejsze ponieważ znajduje się tam keratyna, podstawowy budulec paznokci i włosów, dzięki niej brodawka jest twardsza i bardziej wytrzymała. Na języku znajdują się także inne rodzaje brodawek np. brodawki grzybowate są właściwymi brodawkami smakowymi, a brodawki okolone są prawdziwymi laboratoriami chemicznymi – w nich są rozpoznawane smaki docierających tam substancji. tzw. kubki smakowe tworzone są przez ściany brodawek. W kubkach pobudzanych cząsteczkami następuje reakcja chemiczna, w wyniku, której zostają pobudzone zakończenia nerwowe i odpowiedni sygnał wysłany do mózgu. Mechanizm ten działa podobnie jak w narządach wzroku i słuchu, jedyną różnicą jest to, że bodźcem jest tutaj reakcja chemiczna a nie światło lub dźwięk. Brodawki okolone (ok. 12) znajdują się w tylnej części języka i są ułożone w kształcie litery V. Kubków smakowych jest dużo, ok. 9000, rozrzuconych wokół brodawek liściastych i grzybowatych. Kubki smakowe są wyspecjalizowane w odbieraniu różnych smaków, które wywołują reakcje chemiczne, przekształcane następnie w impulsy nerwowe. Cząsteczka każdego rodzaju substancji: słodkiej, kwaśnej, gorzkiej ma na języku właściwy „klucz” do rozpoznania ich smaku. Na języku znajdują się powierzchnie bardziej wrażliwe na pewne rodzaje smaku, np. tylna część języka jest szczególnie wrażliwa na smaki gorzkie, czubek języka na słodycz. W miarę upływu lat wrażliwość na smak zmniejsza się, gdyż między 30 a 80 rokiem życia tracimy ponad połowę kubków smakowych. Istnieją tylko cztery podstawowe smaki: słony, kwaśny, słodki i gorzki. Jednak z tych czterech podstawowych układ nerwowy może tworzyć wiele wspaniałych kompozycji we współpracy zmysłu węchu.
Inne informacje / źródła:
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- zanik brodawek grzybowatych na języku