2.10. Ogólny pogląd utopistów na przyrodę. Podsumowanie.

2.10.1. Natura jest plastyczna. Można nad nią zapanować. Utopiści są optymistami. Stąd – między, innymi – ich aktywizm. Można radykalnie zmienić kształt społeczeństwa, można też radykalnie przekształcić przyrodę. Zdają się nie wiedzieć, że przyroda stanowi skomplikowany system, że są w nim wielorakie powiązania i zależności; wystarczy wyjąć cegiełkę i gmach się chwieje (ekosystem, łańcuch pokarmowy). Optymizm połączony z brakiem wiedzy o złożoności świata powoduje, że są rewolucjonistami: pragną zmiany szybkiej i zupełnej. Nasuwa się tutaj analogia. Podobny stosunek do przyrody w XX – wiecznych państwach totalitarnych: wybijanie wróbli w Chinach, projekty przesunięcia biegu rzek syberyjskich i nawodnienia pustyń w ZSRR.
168