Właściwa organizacja warunków pracy psychologa powinna pozwalać na pełne wykorzystanie jego wiedzy zawodowej. Zasadniczą między innymi rolę w pracy psychologa odgrywa odpowiednie urządzenie gabinetu, w którym przyjmuje on więźniów przeprowadzając badania czy zabiegi reedukacyjne, a także zwykłe rozmowy z więźniami.
Gabinet psychologa w zakładzie karnym powinien wyglądem zewnętrznym różnić się zasadniczo od koszarowo-biurowych pomieszczeń. Więzień przekraczający próg gabinetu musi wejść jakby w inny, cywilny, “niewięzienny” świat. Miejsce, w którym ma on się czuć swobodnie, powinno przypominać normalny gabinet w prywatnym domu. Dlatego też odpowiednie umeblowanie-firanki, dywan, wyściełane krzesła czy fotele, biurko lub stolik, szafa z książkami czy dokumentacją powinny być dobrane tak, aby stwarzać nastrój pogody i neutralności. W tym pomieszczeniu przecież więzień poddawany jest sugestiom resocjalizacyjnym, tu także ma przyjąć na siebie nowe obowiązki, zaakceptować nowy sposób bycia. Dokonać tego może tylko w atmosferze zaufania i życzliwości. Tutaj także więzień z psychologiem opracowuje własny plan resocjalizacji. Dlatego atmosfera gabinetu nie może być przygnębiająca. Oprócz odpowiedniego pomalowania ścian i przyjemnego wyposażenia wnętrza, klimat sprzyjający resocjalizacji stwarza psycholog dzięki swemu zachowaniu i życzliwemu traktowaniu więźnia (sposób zwracania się itp.).
WPROWADZENIE
W czasie prowadzenia zajęć z psychologii, filozofii i deontologii lekarskiej oraz farmaceutycznej często przekazywana jest studentom wiedza podręcznikowa, wprowadzająca ich tylko w obszar zagadnień. Obok jednak tematów podstawowych i oczywistych z punktu widzenia prowadzących zajęcia; tematów, które w trakcie prowadzenia zajęć stają się także oczywiste dla studentów, pojawiają się trudne problemy i kontrowersje. Dotyczą one zagadnień, co do których istnieją sprzeczne opinie wśród lekarzy, psychologów i filozofów.
W skrypcie tym przedstawiamy właśnie takie trudne problemy
i kontrowersje, które pojawiają się w ostatnich latach w Akademii Medycznej w Białymstoku na zajęciach z psychologii, filozofii i deontologii. W zamieszczonych artykułach prezentowane są fakty i ich autorskie interpretacje, które następnie są analizowane w czasie zajęć. Skrypt ten jest więc trochę nietypowy, ponieważ obok tematów podręcznikowych prezentuje także problemy otwarte i kontrowersyjne.
Pierwsza część skryptu rozpoczyna się od artykułu dr Teresy Skarzyńskiej Fenomenologiczny zarys chrześcijańskiej postawy religijnej. Filozofia chrześcijańska wyznacza paradygmat, na którym opierają się Refleksje chirurga na temat: Nie tylko skalpelem. Autorem tego artykułu jest pro@ Zbigniew Puchalski. Kontrowersyjny jest natomiast trzeci artykuł mgr Roberta Tomczaka – Sumienie w medycynie. Autor przedstawia w nim przykłady eutanazji, które są na tyle znane, że chyba stanowią już element historii medycyny. R. Tomczak dobudowuje jednak do nich swoistą filozofię, która próbuje częściowo usprawiedliwiać eutanazję. Być może bardziej trafnie należałoby zatytułować ten artykuł Brak sumienia w medycynie, ponieważ podważa on bezwzględnie obowiązującą normę dekalogową Nie zabijaj. Jako redaktor skryptu nie zgadzam się z poglądami R. Tomczaka, niemniej jednak
5
zdecydowałem się na ich opublikowanie; zamieszczając poniżej dwa artykuły polemiczne, napisane przez dr Magdalenę Szymańską.
W drugiej części skryptu przedstawione są zagadnienia dotyczące psychoterapii i psychiatrii. Prof. Zdzisław Falicki napisał o godności chorego psychicznie, a mgr Cezary Godlewski o konfliktach moralnych, jako źródle zaburzeń psychicznych. W swoim artykule napisałm o społecznościach terapeutycznych, jako możliwości uzupełnienia (alternatywie?) hospitalizacji ludzi chorych na schizofrenię. Prof. Z. Falicki i lek. M. Stankiewicz przypomnieli natomiast czytelnikom, jak wyglądała opieka rodzinna w gminie Choroszcz.
W trzeciej części skryptu przedstawione zostały szczegółowe kontrowersje filozoficzne. Mgr Joanna Lubowicka-Kos dostawiła pytanie : Czy brak zaangażowania, to ucieczka przed cierpieniem? – komentarze do filozofii stoickiej, a mgr Jacek Breczko przeanalizował Medycynę i zdrowie Utopian. O Aspektach moralrrych zawodu farmaceuty napisał natomiast dr Stefan Rostafiński.
Ze względu na różnorodność, nowatorstwo i oryginalność przedstawionych tekstów mogą one stanowić materiał inspirujący studentów do twórczych dyskusji i wielu konstruktywnych postaw w przyszłej pracy zawodowej.
Ocena skryptu KONTROWERSJE W PSYCHOLOGII I FILOZOFII MEDYCYNY, dokonana przez pro@ Zdzisława Falickiego, została przedstawiona w podsumowaniu i wnioskach ogólnych.