Omówioną koncepcję osobowości ilustruje załączony schemat (rys. 4). Przedstawia on w sposób naoczny zarówno składniki mechanizmu postępowania i zachodzące między nimi stosunki, jak i trwałe cechy osobnika,
42
doświadczenie ł właściwości organizmu stabilizujące funkcjonowanie tego mechanizmu. Sprzężenia zwrotne zachodzące pomiędzy procesami orientacji w otoczeniu i samoorientacji oraz pomiędzy procesami motywacyjnymi i umysłowymi sprawiają, że cały mechanizm zachowania funkcjonuje jako dynamiczna jedność. Sprzężenie zwrotne zachodzi również między procesami regulacyjnymi i doświadczeniem. Dzięki temu doświadczenie stanowi stały zasób informacji, z którego osobnik może korzystać w nowych sytuacjach, z drugiej strony zaś nowe akty samoregulacji mają możność bogacenia doświadczenia. Sposób, w jaki funkcjonują powiązania między procesami regulacyjnymi i doświadczeniem, decyduje o stopniu “homeostazy osobowości” i o zmianach, jakie w niej zachodzą pod Wpływem nowych sytuacji i działań. Należy nadmienić, że schemat ten ma również znaczenie praktyczne, mianowicie może stanowić podstawę do syntezy danych uzyskiwanych w toku badania kliniczno-diagnostycz-nego (por. rozdział IV, s. 115).
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- schemat osobowosci
- rys osobowosciowy
- schemat osobowosci boedelijn