Nie jest to tylko sprawa niezbędnych środków utrzymania, których ostatecznie może dostarczyć renta inwalidzka.
Istnieje ciągła interakcja między kształtowaniem człowieka poprzez pracę i kształtowaniem warunków swej pracy przez człowieka.
Nabyty w toku pracy system wartości i sposoby zachowania ulegają generalizacji i są przenoszone na życie rodzinne, towarzyskie i szersze kontakty społeczne.
Na ogół aktywność zawodowa wpływa korzystnie na stan psychiczny i fizyczny jednostki.
Nie zawsze jednak praca ma jednoznacznie dodatni wpływ na stan psychiczny pracującego.
Praca nie dostosowana do potrzeb może powodować szkodliwe skutki, jest pracą, wyalienowaną”, w której wykonawca psychicznie nie uczestniczy i wykonuje ją z uczuciem przymusu.
Miejsce chorego psychicznie w społeczności lokalnej wyznacza m in.jego poziom przystosowania społecznego w roli pracownika.
Zadaniem zespołu terapeutycznego jest przygotowanie go do pracy, a więc wyrobienie motywacji, przekonania, że wykonywać może czynności społecznie użyteczne, że jest ludziom potrzebny, a poziom wykonywanej pracy może budzić szacunek otoczenia.
Okresowi motywowania chorego do pracy zarobkowej często powinna towarzyszyć wstępna faza, polegająca na uczeniu sprawności niezbędnych w każdym zatrudnieniu: punktualności, dbałości o swój wygląd, systematycznego, uważnego wykonywania czynności, współpracy z innymi itp.
Równolegle, w ramach ćwiczenia umiejętności społecznych, uczy się metod poszukiwania pracy, prowadzenia pierwszej rozmowy z pracodawcą, szukania pomocy w trudnych sytuacjach itd.
Przy doborze stanowiska pracy warto stosować zasadę stopniowania trudności, aby pacjent nie stanął wobec wymagań przekraczających jego możliwości.
Te fazy przygotowawcze mogą się odbywać na oddziale szpitalnym, oddziale dziennym, w klubie itp.
Zależnie od wyników działań przygotowujących do pracy, pomagamy choremu w znalezieniu pracy chronionej lub na zwykłym stanowisku pracy.
Dość powszechne jest przekonanie, że przewlekle chorzy psychicznie kwalifikują się jedynie do zatrudnienia w spułdzielczoici inwalidzkiej, ale liczba miejsc w tych instytucjach zawsze była nieproporcjonalnie mała w stosunku do potrzeb i nie można spodziewać się ich zwiększenia.
Ponadto są znaczne obszary kraju, szczególnie w rejonach wiejskich, gdzie nigdy nie było tego typu możliwości zatrudnienia.
Sytuacja w okresie narastającego bezrobocia stała się bardzo trudna, nawet dla osób pełnosprawnych z cennymi kwalifikacjami.
Nie należy rezygnować z prób zatrudnienia pacjentów nawet do prostych prac, których nikt nie chce wykonywać, o których możemy się dowiedzieć w urzędzie zatrudnienia i innych lokalnych instytucjach.
Turnusy rehabilitacyjne (obozy terapeutyczne) stanowią również element oddziaływań stosowanych w psychiatrii środowiskowej.
Jest to forma działań resocjalizacyjnych i edukacyjnych stosowana wobec osób, których dotychczasowe środowisko (najczęściej szpital psychiatryczny, zakład wychowawczy lub opiekuń.
czy) nie stwarza warunków umożliwiających skuteczne uczenie się samodzielnej, społecznie dostosowanej egzystencji.
Turnusy rehabilitacyjne są organizowane zwykle dla kilkunastu-, czasem kilkudziesięcioosubowych grup-w warunkach zbliżonych do obozów harcerskich lub domów wczasowych.
Organizowane są również obozy wędrowne różnego typu.
Programy turnusuw obejmują uczenie samoobsługi, samodzielności, umiejętności radzenia sobie w zmieniających się warunkach, zasad współżycia społecznego rozwijanie zainteresowań, poprawę wydolności fizycznej i samooceny.
Popularne są też turnusy rehabilitacyjne dla osób uzależniznych od alkoholu i ich rodzin.
Odrębny rodzaj stanowią turnusy dla rodzin z małymi dziećmi wymagającymi specjalnych metod wychowawczych i usprawnienia (opóźnionych w rozwoju psychomotorycznym, autystycznych, dotkniętych kalectwem narządu ruchu, niewidomych) .
W czasie tego typu turnusów rehabilitacyjnych wielodyscyplinamyzespół specjalistów ustala diagnozę i program wszechstronnego postępowania rehabilitacyjnego oraz prowadzi zajęcia z dziećmi przy czynnym udziale rodziców, przekazując im praktyczne umiejętności z zakresu wychowania, pielęgnacji i usprawniania dostosawanych do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka.
Techniki oparte na teoriach uczenia się są szczególnie przydatne w programach psychiatrii środowiskowej.
W najcięższych przypadkach i w przewlekłych zaburzeniach psychicznych bywa stosowana ekonomia żetonowa, oparta na zasadzie warunkowania sprawczego.
Pacjent natychmiast po zachowaniu, krure powinno się u niego utrwalić (przywitanie się, reagowanie uśmiechem na uśmiech itp) , otrzymuje pozytywne wzmocnienie (żeton) : jeśli zachowuje się w sposób niepożądany (np.krzyczy, niszczy ubranie) , nie dostaje żetonu.
Za określoną liczbę żetonów można uzyskać różnego rodzaju korzyści-słodycze, oglądanie filmu itp.
W miarę poprawy stanu psychicznego odchodzi się od tej metody, stosując w miejsce żetonów wzmocnienia społeczne: pochwały, przyjazną rozmowę, udział w rozrywkach.
Ekonomia żetonowa praktycznie w Polsce nie jest stosowana.
Coraz szerzej jest obecnie wprowadzany tren i ng u m i ej ętnośc i społeczny eh (socjał skills training) .
Metoda ta jest wykorzystywana również w szkoleniu różnych grup zawodowych, dla których umiejętność nawiązywania dobrych kontaktów z ludźmi i skutecznego przekonywania ma podstawowe znaczenie (lekarze, menedżerowie, nauczyciele itp) .
Od 30 lat ren rodzaj treningu behawioralnego jest stosowany w programach przystosowania osćb przewlekle psychicznie chorych do życia we własnej, lokalnej społeczności.
Wieloletnie doświadczenia udowodniły, że takie dyrektywne metody behawioralne są szczególnie skuteczne u osób społecznie nie przystosowanych wskutek długotrwałych zuburzeń psychicznych.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- obozy terapeutyvzne dla chorych psychicznie
- trening umiejętności społecznych w chorobie psychicznej
- chory psychicznie rodzaje treningów
- metody pracy z osobami chorymi psychicznie
- rodzaje treningów dla chorych psychicznie