występuje w okolicach górzystych i wzdłuż przebiegu rzek:łączy się z niedoborem jodu w pokarmach dorosłych niedoczynność tarczycy zbyt późno rozpoznana lub źle leczona prowadzi szybko do zespołu otępiennego.
Chorych cechuje znaczna apatia, spowolnienie psychoruchowe, stępienie życia emocjonalnego.
Z powikłań psychiatrycznych należy wymienić zespoły paranoidalne, organiczne halucynozy, psychozy majaczeniowe.
Zaburzenia czynności gruczołów przytarczycznych.
Stosun*kawo rzadkim schorzeniem jest nadczynność przytarczyc, która pozostaje w związku z gruczolakiem lub zatruciem para(hormonem.
Wśród powikłań psychiatrycznych spotyka się zespoły zaburzeń świadomości.
Zmniejszona aktywnzść hormonalna przytarczyc przejawia się tężyczką(rewma).
Przyczynami są choroby zapalne i zwyrodnieniowe gruczołów przytarczycznych, a także ich uszkodzenie w trakcie operacji tarczycy.
Ciężkie przypadki*tężyczki mogą przejawiać się drgawkami padaczkowymi, zwężeniem pola świadomości połączonym z lękiem i pobudzeniem psychoruchowym.
Jeżeli nie udzieli się choremu szybkiej pomocy, stan ten może przejść w amencję zapowiadającą zejście*śmiertelne albo w osłupienie kataleptyczne.
Niedoczynność przysadki mózgowej(zespół Glińskiegc i Simmondsa)przebiega ze znamiennymi zaburzeniami łaknienia, z zanikiem napędu życiowego i zobojętnieniem podbarwionym depresyjnie.
Objawy narastają zwykle w ciągu wielu lat.
Chorzy uskarżają się na szybką męczliwoić, zanik popędu płciowego, na wzmożoną potrzebę snu, na dużą wrażliwość na zimno.
Zaburzenia’te bywają przyczyną omyłek diagnostycznych.
Rozpoznanie idzie początkowo w kierunku depresji, niekiedy rozpoznaje się jadłowstręt psychopodobny(anoreaiamentulis s.nervosu\.
Zaburzenia czynności nadnerczy mogą się przejawiać w pustaci nadczynności kory nadnerczy, której wyrazem jest wzmożone wydzielanie kortyzonu, hydrokortyzonu i I I-.
I/-oksykonykosteroidów(zespół Cushinga), zespołu wzmożonego wydzielania androgenów(zespół nadnerczowo-płciowy)i niedoczynności kory nadnerczy(choroba Addisona).
Przyczyną zespołu Cushinga jest najczęściej gruczolak lub rak kory nadnerczy.
Poza typowymi objawami somatycznymi(twarz księżycowata, rozstępy na skórze podbrzusza i ud, nadciśnienie krwi, wzrost stężenia glukozy we krwi, cukromocz, osteoporoza, u kobiet cechy wirylizacji)stwierdza się zmiany w stanie psychicznym:chwiejność uczuciową, zaburzenia napędu psychoruchowego(obniżenie lub rzadziej podwyższenie), drażliwość i wybuchowość, reaktywne zaburzenia nastroju(depresja psychogenna u kobiet w związku z wyglądem zewnętrznym).
Zdarzają się też powikłania psychotyczne o charakterze zespołów paranoidalnych i stany depresyjne przypominające obrazem klinicznym depresję endogenną.
Zespół nadnerczowo-płciowy może mieć charakter pierwotny i wtórny.
Nadmierne wydzielanie androgenów nadnerczowych prowadzi, w zależności od okresu wystąpienia objawów choroby, do:wrodzonego rzekomego obojnactwa u dziewcząt, przedwczesnego dojrzewania płciowego u chłopców i wirylizacji u dojrzewających dziewcząt.
Towarzyszące tym zmianom zjawiska psychopatologiczne mogą mieć charakter zaburzeń osobowości, zachzwań nerwicowych lub psychoz somatogennych(zespoły zaburzeń świadomości).
Należy też wspomnieć o guzie chromochłonnym nadnerczy(yzzcmmwwcmw), przebiegającym z nadciśnieniem tętniczym.
Wyodrębnia się dwie postacie kliniczne guza:ze stałym lub napadowym wydzielaniem amin katechclowych.
U chorych z pierwszą postacią górują objawy neurasteniczna-hipochondryczne niepokój, kołatanie serca, potliwość, wrażenie podwyższonej temperatury, bóle.
głowy, nudności i drżenie rąk.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- matolectwo endemiczne