Psycholog jest też lepiej niż lekarz przygotowany do myślenia dedukcyjnego, rzadziej stosuje się czyste modele nauk przyrodniczych.

Do poznania człowieka, jego cierpień i zaburzeń wnosi więc swoją wiedzę o zdrowiu i prawidłowym funkcjonowaniu, o prawidłowościach przebiegu procesów psychicznych, o rozwoju psychicznym człowieka w toku całego życia, o osobowościowych uwarunkowaniach zaburzeń i o zaburzeniach uwarunkowanych zasadami społecznego życia człowieka.
Zgodnie z taką wiedzą i orientacją poznawczą, psycholog kliniczny interpretuje zaburzenia psychiczne, nerwice, zaburzenia osobowości, uzależnienia, depresje itp.
Właśnie ta odmienność, a nie naginanie się do wymagań modeli czysto medycznych wzbogaca diagnozę zaburzeń psychicznych, czyniąc ją pełniejszą i niekiedy głębszą.
Rola diagnozy psychologicznej zależy więc nie tylko od jej trafności, ale także od tego, ile nowych treści i nowego spojrzenia na pacjenta wnosi.
Nie wykorzystuje się natomiast w pełni badania psychologicznego, gdy oczekuje się od tego badania potwierdzenia lub zaprzeczenia psychologicznego rozpoznania nozologicznego.
Szczególnie cenne jest też to, że dzięki badaniu psychologicznemu psychiatra poznaje także zdrowe strony pacjenta.