Określenie, podstawowe cechy.
Środki psychozotwórcze (określenia synonimowe: halucynogenne, psychodysleptyczne, psychozomimetyczne, psychomimetyczne) są zaliczane do leków psychotropowych, ale ściśle biorąc należą bardziej do trucizn.
Mają właściwości.
wywoływania zaburzeń psychicznych.
Przypominam, że wiele leków psychotropowych może być źródłem powikłań psychiatrycznych (np.majaczenia, depresji farmakogennej) .
Nabierają wuwczas właściwości środków psychozotwórczych.
Działanie to jest jednak niepożądane i dostępnymi sposobami eliminowane.
Historia wprowadzenia środków psychozotwórczych do psychiatrii jest dość złożona.
Służyły one onegdaj do wywoływania tzw.psychoz doświadczalnych.
Były zatem pomocne do stworzenia modelu eksperymentalnego, który miał przybliżyć poznanie mechanizmów patogenetycznych psychoz.
Oczekiwania te nie potwierdziły się.
Wątpliwości budziła strona etyczna tych doświadczeń (eksperyment na człowieku) .
Leki psychodysleptyczne miały też zastosowanie w psychiatrii, ułatwiały eksplorację i dostęp do tłumionych przeżyć inuapsychicznych.
Znalazły wreszcie zastosowanie w leczeniu niektórych uzależnień: alkoholizmu i lekozależności.
Współcześnie nie mają zastosowania w leczeniu zaburzeń psychicznych.
Rozpatrywane są zwykle w kontekście uzależnień, gdyż same prowadzą do nałogu.
Do grupy środkuw psychozotwórczych zalicza się: psylocybinę, lizergid, meskalinę, marihuanę i haszysz (konopie indyjskie) .
łłł.
Powyższy rozdział, poświęcony somatycznym metodom leczenia w psychiatrii, nie obejmuje oczywiście wszystkich sposobów terapii.
Nie omawiamy też wszystkich leków.
Obszerne potraktowanie tematu przekracza ramy podręcznika dla studentów.
Ponadto publikacje poświęcone psychofarmakuterapii szybko dezaktualizują się.
Postęp w tej dziedzinie jest duży, zaś cykl wydawniczy, przynajmniej w Polsce, nie nadąża za zmianami w lecznictwie.
Wśród leków pominęliśmy np.grupę leków beta-adrenergicznych, znanych dobrze z interny, gdyż nadzieje jakie wiązano z nimi w leczeniu nerwicowych zaburzeń lękowych i innych objawów psychopochodnych z biegiem lat niezupełnie się potwierdziły.
Nie są one zresztą obojętne i całkiem bezpieczne.
Ich zastosowanie jest więc ograniczone.
Pominęliśmy też leki blokujące kanał wapniowy, które mają zastosowanie w kardiologii.
Próby leczenia środkami z tej grupy w psychiatrii nie dają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o profil kliniczny tych leków.
Mechanizm działania jest dla wszystkich leków wspólny.
Podjęto udane próby stosowania tych środków w leczeniu zaburzeń afektywnych (działanie przeciwmaniakalne, a może też zapobiegawcze w dwubiegunzwej postaci choroby afektywnej) .
Ogromne zainteresowanie wzbudziło odkrycie neuropeptydów, nowej grupy związków wywierających wpływ na przekażnictwo w o, u, n.typu neuromodulacyjnegolub neuroprzekażnikowego.
Leczenie agonistami i antagonistami receptorów opioilowych w przypadkach psychoz schizofrenicznych i chorćb afektywnych me wyszło jednak poza doświadczenia wstępne.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- Środki psychozomimetyczne