Określenie, podstawowe cechy, klasyfikacja.
Środki te znalazły się wśród leków psychotropowych nie tylko ze względu na pewne działanie euforyzujące (przy dłuższym stosowaniu istnieje duże ryzyko lekozależności) , ale przede wszystkim dlatego, że są stosowane w leczeniu korygującym objawów pozapiramidowych po neuroleptykach.
Prawie wszystkie leki z tej grupy wywierają działania cholinolityczne.
Pod względem budowy chemicznej zalicza się tutaj różne związki.
Mzżna je podzielić na krótko działające i leki o działaniu przedłużonym.
Wskazania.
Leki przeciwparkinsonowskie mają zastosowanie przede wszystkim w chorobach neurologicznych (choroba Parkinsona i zespoły parkinsonowskie różnej etiologii) .
W psychiatrii odgrywają rolę pomocniczą w leczeniu objawów poneuroleptyczZb-Psychiatria.
nych (parkinsonoid polekowy i wczesne dyskinezy po neuroleptykach) .
Nie stosuje się ich w zespołach hiperkinetycznych, np.w akatyji i w późnych dyskinezach.
Objawy uboczne i powikłania.
Do najczęściej obserwowanych objawów ubocznych, związanych z działaniem antycholinergicznym, należą: suchość błon śluzowych, zaparcie stolca, rozszerzenieźrenic i zaburzenia akomodacji, zatrzymanie moczu.
Najczęściej grożącym powikłaniem jest ośrodkowy zespół antycholmergiczny (majaczenie) .
Dotyczy to zwłaszcza dzieci i osób w podeszłym wieku.
Przeciwwskazania.
W związku z działaniem atropinopodobnym, leków tych nie wolno stosować u chorych z jaskrą, w chorobach serca, wątroby i nerek.
Nie wolno ich też kojarzyć z przeciwdepresyjnymi lekami uó (pierścieniowymi ani z neuroleptykami o silniejszym wpływie cholinolitycznym (np.tiorydazyna, klozapina) .
Sposób podawania i dawkowanie.
Jak już wspominałem, leki te stosuje się doustnie w dawkach podzielonych lub w postaci tabletek o działaniu przedłużonym.
Niekiedy zachodzi potrzeba podania pozajelitowego-bardzo skuteczna w nagłych sytuacjach jest niedzstępnaw Polsce etybenzatropina (Ponalid) , którą można wstrzyknąć domięśniowo albo dożylnie.
Leków tych nie należy stosować na noc.
Najczęściej stosowane leki i ich dawkowanie: .
Amantadyna (Viregyt) Benzatropina (Cogentn) Biperiden (Akineton) Deksetymid (Tremblex) Profenamina (Farsideł) Etybenzatropina (Ponalid) Fenglurarymid (Aturban) Metyksen (Tremami) Prydynol (Parks 12) Procyklidyna (Kemadrin) Triheksyfenidyl (Parkopari) .
100.
400 mg 6 mg dziennie I O mgI mg 75 mg 30 mg 20 mg 30 mg 30 mg 15 mg 6 mcj.
Ze względu na niebezpieczeństwo lekozależności, leki powyższe są reglamentowane, sprzedawane za okazaniem specjalnej recepty (różowej) , rejestrowanej w przy.
chodniach.
Leków przeciwparkinsonowskich nie należy stosować zapobiegawczo w czasie leczenia neuroleptykami, gdyż mogą przyczynić się do powstania późnych (nieodwracalnych) dyskinez.
Stosuje się je doraźnie i przez możliwie krótki czas.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- procyklidyna
- leki przeciwparkinsonowskie
- parkinsonoid polekowy
- leki przeciwparkinsonowskie o dzialaniu chonilitycznym
- zespół atropinopodobny