i szczęśliwą okazją nie tyle do wypoczynku, co lu zajęcia się realizacją ciekawszych i przedtem odkładanych pragnień i planów, o tyle dla innych może być ciężkim ciosem skracającym nawet życie.
Trzeba jednak również uwzględnić, drugą stronę medalu”.
Można spotkać osoby, które w wyniku obniżenia własnej oceny, nie dostrzegają zachodzących u siebie zmian charakterologicznych i intelektualnych, i trzymają się kurczowo stanowisk blokując miejsce ludziom młodszym, sprawniejszym i dynamicznym.
Bardzo istotne są stymulujące warunki środowiska dla utrzymania dobrej kondycji psychofizycznej ludzi w podeszłym wieku.
Z bardzo wartościowych badań Sękowskiego (1988) wynika, że u ludzi w wieku podeszłym występują mechanizmy umożliwiające adaptację do warunków stymulujących środowiska.
Autor ten wykazał, że bardzo stymulujące środowisko rodzinne rozwija pożądane z punktu widzenia zdrowia psychicznego-cechy temperamentu i osobowości w badanej grupie.
Mimo istnienia indywidualnych różnic w podeszłym wieku występują znamienne często cechy, określane jako psychika starcza.
Zalicza się lu niej zawężenie lub zubożenie zainteresowań, skostnienie poglądów, obawę przed wszelkimi zmianami i nowościami (neofobia starcza) , upośledzenie kojarzenia i bystrości spostrzeżeń, osłabienie wrażliwości uczuciowej, łatwe wzruszanie się, poczucie własnej nieomylności, czyli tzw.mądrość starcza, lekceważący stosunek dn pomysłów i pogląduw młodszego pokolenia (, za naszych czasów było inaczej’) , oszczędność posuniętą do skąpstwa i zbierania przedmiotów zużytych lub przedstawiających znikomą wartość-według zasady, to się może kiedyś przydać”.
‘Z codziennych spostrzeżeń wynika też, że niemiłe cechy i właściwości charakterologiczne, które człowiek przejawiał w ciągu życia, na starość wyraźnie się zaostrzają.
Jeżeli chodzi c sprawność funkcji poznawczych, zwłaszcza pamięć, zdania są podzielone.
Pomijając zaburzenia pamięci w ramach otępienia starczego, co nie mieści się w omawianych tutaj objawach fizjologicznych starzenia się, ludzie starzy wracają chętnie wspomnieniami do wydarzeń z przeszłości.
Czy żywsza pamięć dawnych wspomnień świadczy o gorszej pamięci zdarzeń aktualnych?
Fiu słusznie zauważył (l 9 b 6) , “…iż przeszłość tętni życiem w porównaniu z teraźniejszością, kiedy tu egzystencja pełna jest ograniczeń, a przyszłość krótka”.
Istnieją natomiast wyraźne różnice między zwykłym obniżeniem sprawności pamięci w podeszłym wieku a zaburzeniami w otępieniu.
Tu pierwsze określa się jako, łagodne zapominanie wieku podeszłego”.
Można je reż nazwać wybiórczym.
Sprawy ważne, odnoszące się do codziennej egzystencji, przestrzegania różnych terminćw płatności, orientacja w bieżących sprawach nie ulegają bowiem zakłóceniom.
Starzejącym się ludziom obojętne są natomiast wydarzenia polityczne, zmiany personalne na szczytach władzy itd.
Cechą osobowości, która wysuwa się na pierwszy plan jest introwersja.
Jeżeli nie powodują jej dolegliwości fizyczne, które ześrodkowują uwagę na funkcjonowaniu (często niesprawnym) organizmu, to może ją sprawiać irytujące zachowanie się tłoczenia i postępujące poczucie izolacji społecznej.
W tych okolicznościach świat przeżyć wewnętrznych staje się bardziej zajmujący od tego, cu dzieje się obok.