Nie opracowano dotychczas skutecznych metod leczenia osobowzici dyssocjalnej.
Nieefektywne okazały się próby leczenia psychofarmakologicznego (neuroleptyki, uankwilizery, uó (pierścieniowe leki przeciwdepresyjne itd.) ani reż terapia litem.
Za nieskuteczne uznano elektrowstrząsy i zabiegi psychochirurgiczne.
Równie nisko ocenia się powszechnie wyniki różnego rodzaju psychoterapii: mniej więcej na 2-7, 59, aczkolwiek nie brak także nielicznych zbyt entuzjastycznych ocen, sugerujących wyniki w granicach-O-óO’%.
Poważne zastrzeżenia nasuwają przede wszystkim wysokie wskaźniki poprawy podawane przez psychoanalityków.
Ze szczegółowego przeglądu piśmiennictwa na temat leczenia osobowości dyssocjalnej wynika, że: 1.
Psychoterapia indywidualna i/lub grupowa, bez względu na reprezentowany kierunek teoretyczny, stosowana jako jedyna metoda leczenia-a nawet wsparta terapią rodzin-jest nieefektywna.
Brak pozytywnych efektów tłumaczy się najczęściej swoistymi cechami tego typu pacjentów (np.niezdolność du uczenia się, brak wglądu, niepostrzeganieswoich zachowań jako zaburzonych, co pozbawia motywacji do terapii) , nietrwałością uzyskanych zmian zachowania się (zachowania ulegają modyfikacji jedynie pod wpływem doraźnych oddziaływań) oraz brakiem przekonania terapeutów cu lu skuteczności stosowanych metod.
Znacznie skuteczniejsza okazała się terapia behawioralna, ale nie oparta na metodach modelowania lub rozwiązywania problemów, lecz na prostych technikach warunkowania awersyjnego, a zwłaszcza warunkowania instrumentalnego.
Obecnie, na podstawie doświadczeń terapeutycznych i wyników badań prowadzonych w duńskich, angielskich i amerykańskich zakładach karnych, specjalnie przeznaczonych dla jednostek z osobowością dyssocjalną, za najwłaściwszą drogę poszukiwań uważa się opracowywanie długoletnich (-4-b lat) programów reedukacyjno-reszcjalizacyjnych: w tego rodzaju programach powinny znaleźć się rćżnorodne formy terapii grupowej (psychoterapia grupowa, społeczność lecznicza, terapia.
pracą, terapia ruchem itp) , stosowane jednocześnie z technikami warunkowania instrumentalnego, w ktćrych rolę wzmocnień pozytywnych pełni manipulacja pewnymi przywilejami: ogromną wagę przywiązuje się do przestrzegania zasad społeczności leczniczej: pozytywne rezultaty reedukacji ocenia się w granicach ZO-4 O’%.
Odrębne zagadnienie stanzwi terapia innych pustaci swuistych zaburzeń osobowości.
Obecnie istnieje prawie całkowita zgodność poglądów, że pud stawową metodą leczenia zaburzeń osobowości jest psychoterapia grupowa i indywidualna, której efektywność ocenia się na około 40-649.
Za najbardziej odpowiednią formę oddziaływań psychoterapeutycznych, bez względu na kierunek teoretyczny, uważa się tzw.psychoterapię wglądową.
Ps yc hu terap i a jest jedyną przyczynową metodą leczenia.
Większość współczesnych psychoterapeutów sądzi, że powinna być wspomagana terapią rodzin lub małżeńską.
Za efektywną uważa się przede wszystkim długoterminową psychoterapię integrującą, natomiast psychoterapia podtrzymująca, ponieważ jest ukierunkowana na inne cele (zwiększenie tolerancji pacjenta na sytuacje trudne, zmianę jego sposobu postrzegania i przeżywania itp) , może trwać znacznie krócej i także być skuteczna.
Pozytywne rezultaty leczenia zależą głównie od dwóch zasadniczych elementów: klinicznej postaci zaburzeń osobowości uraz stopnia trwałości zaburzonych cech osobowzściowych, tzn.czy ustępują wraz z wiekiem i doświadczeniem, czy też utrzymują się aż dc wieku dorosłego.
Pozytywne wyniki terapii łatwiej uzyskać w grupie pierwszej.
W piśmiennictwie z zakresu psychiatrii i psychologii klinicznej nie ma, niestety, oddzielnych opracowań poświęconych tej złożonej problematyce.
Bez wątpienia jedną z głównych przyczyn tego stanu rzeczy jest leczenie pacjentów z zaburzeniami osobowości wspólnie z chorymi cierpiącymi na nerwice.