Bezsenność psychofizjologiczna – właściwa higiena snu, terapia behawioralna (poznawcza, relaks, sprzężenie zwrotne), ewentualnie farmakoterapia.
Bezsenność idiopatgczna – właściwa higiena snu, ewentualnie środki przeciw depresyjne (10 mg wnitryptyliny lub 200 mg trazodcnu na noc).
Bezdechy podczas snu – redukcja wagi ciała, oddychanie powietrzem pod zwiększonym ciśnieniem, leczenie operacyjne.
Okresowe ruchy kończyn i zespół niespokojnych nóg – klonazepam.
Niewłaściwa higiena snu – wyłącznie edukacja.
Bezsenność przygodna lub krótkotrwała – Farmakoterapia.
Bezsenność spowodowana pracą zmianową – edukacja: przesuwanie zmian roboczych zgodnie ze wskazówkami zegara, zmiana godzin pracy nie częściej niż raz w tygodniu, praca nocna nie dłużej niż 5 kolejnych nocy bez odpoczynku; farmakoterapia przez 1-2 loby po zmianie godzin pracy.
Nadużywanie alkoholu i innych substancji o działaniu ośrodkowym – nadzorowana abstynencja.
Zespół opóźnionej fazy snu – chemoterapia: opóźnianie snu o 3 godziny dziennie, aż do uzyskania pożądanej pory snu.
Zaburzenia afektywne, schizofrenia – leczenie choroby podstawowej.
Zaburzenia lękowe – psychoterapia, ewentualnie farmakoterapia.
Zespoły otępienne i nocny niepokój (sundownincj) – chemoterapia: stała pora snu, ograniczenie drzemek w ciągu dnia, ekspozycja na światło, leczenie towarzyszących schorzeń somatycznych, haloperydol 0,5-1,0 mg, trazodon 100-200 mg na noc.
Tabela 6.
Farmakokinetyka wybranych leków nasennych.
Podajemy w kolejności: po a) lek, po b) szczyt stężenia we krwi (godz.), po c) okres biologicznego półtrwania (godz.), po d) duwka (mg) dorośli (osoby w podeszłym wieku).
a) Diazepam
b) 1-2
c) 32
d) 5,0-10,0 (2,5-5,00).
a) flunitrazepam
b) 1
c) 16
d) 0,5-1,0 (0,5)
a) flurazepam
b) 2
c) 47-100
d) 15,0-30,0 (15,0)
a) lorazepam
b) 2
c) 8-24
d) 1,0-2,0 (1,0)
a) lormetazepam
b) 1-2,5
c) 9
d) 1,0-2,0 (0,5)
a) nitrazepam
b) 3
c) 30
d) 5,0 (2,5-5,0)
a) oksazepam
b) 2-3
c) 8
d) 15,0-30,0 (10,0-20,0)
a) temazepam
b) 1
c) 8
d) 10,0-60,0 (10,0-20,0)]
a) triazolam
b) 1,5
c) 3
d) 0,125-0,25 (0,125)
a) zolpidem (pochodna imidazopirydyny)
b) 1
c) 1,5
d) 10,0
a) zopiklon (pochodna cyklopirolonu)
b) 1,5
c) 6
d) 3,75-7,5 (3,75)
Zaleca się, by leki nasenne podawać w bezsenności przygodnej tylko przez I-3 dni, w bezsenności krótkotrwałej do 3 tygodni, a w bezsenności przewlekłej nie dłużej niż 3-4 miesiące.
Fu długotrwałym podawaniu trzeba odstawiać lek stopniowo.
Powyżej 60 rż.
metabolizm pochodnych benzodiazepiny może być zwolniony.
Zmiany te w przypadku oksazepamu, lorazepamu i temazepamu mają niewielkie znaczenie, gdyż leki te inaktywowane są na drodze sprzęgania z kwasem glukuronowym, który to proces nie jest na starość zaburzony.
W podeszłym wieku zwiększona jest także wrażliwość układu nerwowego na leki nasenne.
Przewlekłe stosowanie pochodnych benzodiazepinyo długim okresie po (trwania może prowadzić u ludzi starych do zespołu imitującego otępienie typu alzheimerowskiego oraz do upadków i złamań szyjki kości udowej.
Przeciwwskazaniem do podawania leków nasennych jest ciąża, nadużywanie alkoholu i inne uzależnienia, prawdopodobieństwo zamachu samobójczego, nocny niepokój w zespołach otępiennych (wndzwmng) , bezdechy podczas snu.
Zaburzenia oddychania mogą być jedną z przyczyn zwiększonej umieralności osób nadużywających leków nasennych.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- srodki nasenne