Farmakoterapia jest w praktyce niekiedy główną czy nawet jedyną metodą leczenia nerwic.
Choć przyczyny takiego postępowania lekarzy są zrozumiałe, jest ono jednak błędne.
Na ogół samym stosowaniem leków, nawet uwzględniając wykorzystanie czynnika sugestii, nie udziela się pacjentowi optymalnej, a nawet właściwej pomocy.
Jednak również błędne jest twierdzenie niektórych psychoterapeutów, że podczas stosowania psychoterapii pacjentom nie należy podawać leków.
W wielu przypadkach właściwe jest kojarzenie psycho-i farmakoterapii, ponieważ skuteczne stosowanie systematycznej psychoterapii jest często dopiero możliwe po zmniejszeniu znacznego nasilenia cierpień, związanych z lękiem, natręctwami, zaburzeniami wegetatywnymi i czuciowa-ruchowymi, obniżeniem nastroju, zaburzeniami snu itp.
Lekarze dyspznują obecnie bardzo dużą liczbą rozmaitych środków farmakologicznych, działanie których, gdy są stosowane u pacjentów z zaburzeniami nerwicowymi, ma charakter identyczny lub podobny.
Dlatego też wskazane jest, aby lekarz ograniczył liczbę stosowanych specyfików do lepiej znanych mu z doświadczenia i aby dążył do ich szybkiego odstawienia ze względu na prawdopodobieństwo uzależnienia się chorego oraz niekorzystnego wpływu na jego motywację do stosowania psychoterapii.
Najczęściej w leczeniu nerwic stosuje się leki anksjolityczne (ataraktycznekojące) .
Z pochodnych benzodiazepiny chlordiazepoksyd (Elenium, Librium) doustna dawka dobowa-5-20 mg, temazepam (Signopam) -20-40 mgdziennie, medazepam Oudotel) -10-30 mg dziennie, oksazepam (Oxazepam) 10-30 mg dziennie, diazepam (Relanium, Valium) -5-15 mg dziennie, nitrazewn (Mogadon) -5-10 mg na noc (o działaniu nasennym, ale wyraźnie uzależniający!) , klunazepam (uzależniający) , alprazolam (Xanax-I-2 mgdziennie) , mazałam (Halcion-0.
25-I mg) .
Istnieje niebezpieczeństwo uzależnienia się od tych leków, stąd konieczność ich krótkotrwałego podawania.
Należy również wymienić nadal stosowaną pochodną difenylumetanu (Hydroxizinum, Atarax) -20-60 mg dziennie doustnie lub domięśniowo (lek bezpieczny!
Z leków trą (pierścieniowych o działaniu przeciwdepresyjnym stosuje się klomipraminę (Ana (ranił, Hydiphen) -do I 50 mg dziennie (zwłaszcza w leczeniu nauęctw!) , imipraminę (w agarufbii) , doksepinę (Sineąuan) -do 300 mgdziennie.
20-Psychiatria.
Z innych leków przeciwdepresyjnych stosuje się opipramol (lnsidon, Pramolamdo 300 mg dziennie oraz selektywne inhibitory wychwytu serotoniny fluoksetyna (Prozac-0, 3 mg) , Ouwoksamina, paroksetyna.
Poza tym niekiedy podaje się środki roślinne oraz ich mieszanki (Nleospazmina, Nervosol, Nervogran) lub prometazynę (Diphergan) -do 50 mg dziennie, promazynę-do 500 mg dziennie (w psychogeriatrii) , tiorydazynę (30-60 mgdziennie) , chlorpnnyksen (Truxal) -do 80 mg.
Szeroko stosuje się także środki, które przede wszystkim wpływają na układ autonomiczny (Propranolol do 40 mg dziennie, pochodne atropiny i sporyszu, ich kombinacje-np.
Bellacom) .
W niektórych przypadkach-np.u pacjentów z zespołami astenicznymi i cechami rozkojarzenia regulacji gruczołów dokrewnych-istnieją wskazania do podawania witamin, środków tonizujących (np.cola) , preparatów hormonalnych (np.testosteron, tyroksyna) .
W warunkach leczenia sanatoryjnego istotną rolę odgrywa fizykoterapia, przy czym jej skuteczność, oprócz działania bodźcowego, jest określana przez czynnik sugestywny (wiara w skuteczność procedur wodnych oraz związanych ze stosowaniem prądów) .
Wyniki leczenia sanatoryjnego są także związane ze zmianą środowiska i ewentualnym uregulowaniem trybu życia (stosunek czasu przeznaczonego na aktywność i wypoczynek, udział w rozrywkach, prawidłowe odżywianie, czynności ruchowe, sport, turystyka, lektura, ograniczenie środków pobudzających) .
Ma to zresztą znaczenie w każdym przypadku leczenia pacjenta z nerwicą.
Większość chorych przejawiających nerwice może i powinna być leczona w warunkach ambulatoryjnych, bez udzielania długotrwałych zwolnień chorobowych, szerokiego kierowania do uzdrowisk lub przyznawania rent inwalidzkich.
Ponieważ jednak terapia nerwic musi być jak najbardziej zindywidualizowana, giętka i do stosowana do konkretnych możliwości oraz okoliczności, również i te metody postępowania i oddziaływania powinny być wykorzystane w razie istnienia wskazań.
Często dopiero zmiana otoczenia chorego, możliwość stworzenia i realizacji określonego reżimu i programu leczenia w warunkach oddziału stacjonarnego, dziennego lub sanatoryjnego stwarza optymalne warunki dla intensywnej terapii.
Nieraz zaburzenia są tak nasilone, że pozostawienie pacjenta w pracy pogarsza jego stan i przekracza jego możliwości, niekiedy dopiero przyznanie renty umożliwia oddziaływanie terapeutyczne.
Orzekanie o niezdolności do wykonywania jakiegokolwiek zatrudnienia (I grupa inwalidzka) jest bardzo rzadko celowe, wskazania mogą zachodzić w niektórych przypadkach długotrwałych nerwic o znacznym nasileniu objawów (nerwica natręctw, fobijna, histeryczna) .
Do przyznania Ul grupy inwalidztwa wskazania istnieją wtedy, gdy specyficzny rodzaj pracy jest niewspółmierny do możliwości pacjenta i można zalecić zmianę rodzaju pracy lub zawodu albo wykonywanie pracy w mniejszym zakresie.
Każda decyzja tego typu wymaga starannego rozważenia ewentualnych skutków, zarówno dodatnich, jak i ujemnych, związanych zwłaszcza z kontrowersyjną zasadą jej uzależnienia od okresowych badań stanu zdrowia chorego.
Zapobieganie.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- klunazepam