W chorobie afektywnej dwubiegunowej nawroty występują niemal u wszystkich chorych.
Tylko mniej więcej u 10%osćb z chorobą afektywną jednobiegunową występuje jeden epizod depresyjny w życiu.
Średnia liczba nawrotów w chorobie afektywnej dwubiegunowej jest 3-kramie większa niż w jednobiegunowej i wynosi odpowiednio 6 i 3.
W chorobie dwubiegunowej liczba faz depresyjnych i maniakalnych u poszczególnych chorych wykazuje różnice:u osób z częstymi i bardzo częstymi nawrotami jest często identyczna lub zbliżona, u chorych ze średnią liczbą nawrotów przeważają zespoły depresyjne(stosunek do maniakalnych 3:I).
Mniej więcej u 60%osób z chorobą afektywną dwubiegunową pierwszy epizod stanowi depresja.
Zdarza się, że rżwnież kolejne nawrzty mają obraz depresji i dopiero po kilku fazach występuje zespół maniakalny, niekiedy, wyzwolony”przez leki przeciwdepresyjne.
Średnia długość nawrotów w chorobie afektywnej jednobiegunowej wynosi 6 miesięcy, w chorobie dwubiegunowej około 3 miesięcy.
W obu grupach chorób mogą występować fazy długie(powyżej roku), zdarzają się również nawroty krótkotrwałe(np.utrzymujące się 2 tygodnie), dotyczy to głównie choroby afektywnej dwubiegunowej.
W obu typach chorób afektywnych, w miarę trwania choroby, występuje skrócenie cyklów choroby(głównie okresów remisji z wydłużeniem długzici nawrztów), co prowadzi do zjawiska, zagęszczania faz Szczególną odmianą przebiegu zaburzeń afektywnych są tzw.krótkotrwałe, nawracające zaburzenia depresyjne, w których zaburzenia nastroju trwają krócej niż 2 tygodnie(zazwyczaj 2-3 dni), u części chorych nawroty występują w rytmie miesięcznym.
Przebieg i rokowanie chorób afektywnych wykazuje duże różnice u poszczególnych osób.
U niektórych chzrych może wystąpić jeden lub dwa nawroty w życiu(np.w okresie inwolucji lub w wieku podeszłym), u części obie choroby mogą mieć przebieg złośliwy, liczba nawrotów jest duża, fazy chorzbowe bardzo długie, a okresy remisji krótkie, niekiedy występuje przebieg naprzemienny bez remisji.
Chociaż okresy oddzielające nawroty są nazywane remisjami, określenie to nie jest w pełni adekwatne w odniesieniu do dużego odsetka chorych.
U blisko połowy zarówno z rozpoznaniem choroby afektywnej jedno-, jak i dwubiegunowej w miarę trwania procesu chorobowego przerwy pomiędzy nawrotami nie są remisjami w sensie ścisłym, lecz stanami częściowej poprawy z przewlekle utrzymującymi się zaburzeniami nastroju, najczęściej w postaci subdepresji, rzadziej hipomanii.
Choroby afektywne, zwłaszcza dwubiegunowa, wykazują często uporządkowany, powtarzający się rytm nawracania, niekiedy związany z porą roku(zwłaszcza wiosną i jesienią, niekiedy zimą-tzw.depresja zimzwa).
W chorobie jednobiegunowej nawroty występują mniej regularnie i często nie są podporządkowane określonemu rytmowi, a długość przerw pomiędzy fazami wykazuje u tej samej osoby duże różnice.
W klasyfikacjach ICD-10 oraz DSM-IV wyodrębniono dwie poranne postacie zaburzeń afektywnych:zaburzenia cyklotymiczne(cyklotymia)oraz zaburzenia dystymiczne(dystymia).
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- Zaburzenia afektywne psychologia kliniczna