Definicja i pozycja nozologiczna.
Paranoja jest rzadką, przewlekłą psychozą, w której usystematyzowane i logiczne urojenia rozwijają się stopniowo, nie stwierdza się natomiast omamów ani schizofrenicznych zaburzeń myślenia.
Struktura osobowzści chorych na paranoję, nie ulegaj w łuku choroby dezorganizacji, a reakcje emocjonalne są dostosowane do treści urzjeń.
Często psychoza nie zakłóca poważniej społecznego funkcjonowania, choć zdarza się także, że podporządkowane urzjemom zachowanie człowieka chorego powoduje znaczne trudności w kontaktach społecznych i poważne konflikty, także z prawem.
Reakcje paranoiczne, których obraz kliniczny jest bardzo zbliżony do paranoi, są zaburzeniami psychotycznymi o różnym czasie trwania.
Rozwijają się one najczęściej u ludzi, ktćrych charakteryzują swoiste cechy osobowości(osobowość paranoiczna), a przede wszystkim przewaga projekcji nad innymi mechanizmami obronnymi.
Są one następstwem działania różnego rodzaju czynników reaktywnych, najczęściej o charakterze psychologicznego, społecznego czy też biologiczne**s*esu.
Podstawowa różnica pomiędzy paranoją a reakcjami paranoicznymi zawiera się nie w obrazie klinicznym, ale w istnieniu reaktywnego czynnika w reakcjach paranoicznych, podczas gdy paranoja jest psychozą endogenną o nie wyjaśnionej etiologii, w której czynniki biologiczne dominują nad psychospołecznymi.
Przynależność nozologiczna paranoi i reakcji paranoicznych budzi od dawna znaczne kontrowersje.
Przede wszystkim dotyczą one odrębności nozologicznejparanzi prawdziwej i schizofrenii paranoidalnej, a także zaburzeń nastroju.
Jakkolwiek większość psychiaućw jest zdania, że mamy do czynienia z odrębną, endogenną psychozą, to jednak niektórzy traktują paranoję jako postać schizofrenii paranoidalnej.
Część psychiatrów amerykańskich, pozostających pod wpływem psychoanalizy, jest zdania, że istnieje kontinuum zaburzeń paranoicznych-od osobowości paranoicznej, poprzez reakcje paranoiczne, paranoję prawdziwą, do schizofrenii paranoidalnej.
Inni zaś, których poglądy znalazły wyraz w ostatniej wersji Klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego(DSM-IV), wyróżniają grupę zaburzeń urojeniowych(Delusional disorders).
Kryteria ich rozpoznawania to obecność trwałych urojeń, które nie są dziwaczne i nie wynikają z innych zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia i zaburzenia nastroju, oraz mogą być rozpoznawane tylko wtedy, gdy nie istnieje wywołujący je czynnik jrganiczny.
W omówionej powyżej klasyfikacji autorzy nie wymieniają już nazwy pdTdOOl.
Pozycję nozolzgiczną paranoi komplikuje dodatkowo fakt, iż zespoły paranoiczne mogą występować objawowo w przypadkach organicznego uszkodzenia ńśrodkowego układu nerwowego, padaczki, nadużywania leków, a zwłaszcza amfetaminy i kokainy.
W obowiązującej w Polsce 10, wersji Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji’horób i Problemów Zdrowotnych(ICD-10)paranoja znalazła się w grupie.
Uporczywe(utrwalone)zaburzenia urojeniowe”(F 22)obok psychozy paranoidalnej, stanu paranoidalnego, parwrenii i innych uporczywych podobnych stanów, jak np.sensytywny obłęd odnoszący i innych zaburzeń urojeniowych.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- reakcje paranoiczne
- reakcja paranoiczna
- paranoiczne reakcje
- czy reakcja paranoiczna jest psychoza
- icd10nparanoja
- reakcje urojemiowe
- Reakcje urojeniowe