Terminowi, świadomość”nadaje się inne-szersze-znaczenie w naukach humanistycznych, a inne-węższe-w naukach przyrodniczych, min.w medycynie.
Według przedstawicieli nauk humanistycznych pojęcie świadomość” (cwuciemia) oznacza najwyższy stopień rozwoju psychiki, która pojawiła się u człowieka na drodze długotrwałej ewolucji.
Świadomość byłaby więc końcowym etapem przejścia od prymitywnej psychiki zwierzęcej do psychiki por erceWewce człowieczej.
W tym ujęciu świadomość oznacza zatem najlepiej zorganizowaną funkcję ośrodkowego układu nerwowego, polegającą na, odbijaniu”rzeczywistości.
Niewątpliwym utrudnieniem w porozumiewaniu się badaczy różnych specjalności jest fakt, że tego samego terminu używa się w naukach przyrodniczych (szczególnie w neurologii i psychiatrii) w znaczeniu bardziej elementarnym.
Chodzi bowiem o to, że świadomość w tym sensie (łac..rensonum, gr, , rmjderOjest cechą wszystkich organizmów żywych, również tych, które nie mają nawet najprostszych zalążków układu nerwowego.
Wszędzie bowiem tam, gdzie organizm żywy odbiera bodźce ze świata zewnętrznego (ale również wewnętrznego) i ma możliwość rejestrowania (lub spichrzania-w języku cybernetycznym) tych informacji, mamy do czynienia z pamięcią (gr, mneme) .
Z kolei możliwość wykazania obecności procesów mnemicznych dowodzi przeistoczenia świadomości w pamięć.
Zjawiska iwiadzmości i pamięci są ze sobą nierozerwalnie złączzne, tworząc jedną funkcjonalną całość w znaczeniu, pamięcio-świadomości” (gr.
mnemosynej des isy.
Uwzględniając ten wywód, mamy prawo zdefiniować świadomość (w znaczeniu seuunum) jako cechę organizmów żywych, polegającą na zdolności do odbierania, rejestrowania i zintegrowanegz przetwarzania informacji, a także celowego reagowania na bodźce.
Definicja ta powsiada w wyniku obserwacji zachowania (behawioru) organizmu żywego.
Człowiek ma jednak także sferę przeżyć podmiotowych, czyli zdolność introspektywnego przeżywania zjawisk psychicznych (np.myśli, wyobrażeń, emocji) .
Dzięki temu człowiek nie tylko spostrzega, ma orientację w otaczającym go świecie, dostosowując się do zachodzących w nim zmian, ale-dzięki rozwiniętym procesom myślowym-zdaje sobie sprawę z przeżywania zjawisk psychicznych.
To towarzyszące przeżyciom psychicznym poczucie ich przeżywania stanowi subiektywny człon definicji świadomości.
Porównując mózg ludzki do najdoskonalszego komputera, zdajemy sobie sprawę z faktu, że komputer potrafi może, myśleć”, ale nie może wiedzieć o tym, że myśli To poczucie przeżywania myślenia określa się terminem samoświadomość”.
Istnienie samuświadomzści u człowieka kładzie kres wszelkim spekulacjom i próbom analogii komputera do mózgu człowieka.
Nla zakończenie powyższych rozważań definicyjnych trzeba ustosunkować się do pojęcia, przytomność”, które bywa niesłusznie utożsamiane ze, świadomością”.
Przytomność jest pojęciem wyższym i wchodzi w zakres szerszego pojęcia-świadomości.