W schizofrenii jednak, dla której rozkojarzenie myślenia jest objawem szczególnie charakterystycznym, występuje ono często bez przyspieszenia toku myślenia, a więc chory może mówić wolno, a zarazem w sposób wyraźnie rozkojarzony.
Cechą charakterystyczną jest również i to, że w schizofrenii rozkojarzenie występuje na ogół przy jasnej świadomości.
Dziwaczność rozkojarzenia, często zaznaczająca się, jest uwarunkowana nie tylko niejasnością wypowiedzi, ale m 3 n.wynika także z wielokrotnego powtarzania pewnych słów lub pojedynczych zgłosek, nie tworzących żadnej sensownej całości, czasem połączonych jedynie podobieństwem dźwięku.
Objaw ten nosi nazwę werbigeracji.
Zbliżonym objawem jest perseweracja, która polega na uporczywym trwaniu przy tych samych słowach lub zdaniach, ale zwykle wypowiadanych w odpowiedzi na pytania różnej treści.
Nieostra granica zachodzi między perseweracją a stereotypiami słownymi.
Mówiąc o stereotypiach słownych, nacisk kładziemy na tu, że te same słowa czy zdania są wypowiadane (samorzutnie lub w odpowiedzi na pytania) zawsze w sposób niemal identyczny, a przez to jakby zautomatyzowany.
8 Przykład wypowiedzi wskazującej na znaczne rozkojarzenie łuku myślenia: Przysłał po mnie Kowalski, żebym pieniądze oddała.
Chcieli liczyć…sto dwieście, trzydzieści.
Ale mnie głowa boli, o tu, w tym miejscu.
Jak tak długo leżę, to zbliżają się i mówią…wszyscy rak robią, a ja mogę chodzić do szwalni…
chodziłam już kiedyś, na dziesiątkę…miałam nakazy.
Pan też ma nakazy, zakazy…
jak trzeba, to są najmniejsze, coraz mniejsze…równo poukładane, moje nazwisko…
porem imię, dwojga imion…
Splątanie toku myślenia (rozerwanie związków myślowych) przejawia się zupełnym porwaniem wątku myślowego, skojarzeniami powierzchownymi, przypadkowymi, przy przyspieszonym na ogół biegu myśli.
Tempo myślenia może jednak ulegać wyraźnym zmianom, tj.narastać bądź zwalniać się wyraźnie.
Obok bezładnie nagromadzonych słów pojawiają się wypowiedzi złożone z kilku słów, ale zwykle o strukturze niezgodnej z gramatyczną budową zdania.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- werbigeracji