Rozpatrując zaburzenia treści myślenia-omówiono dotąd urojenia oraz idee nadwanościowe.
Poniżej podano krćtką charakterystykę natręctw myślowych, uwzględniając zarazem inne pustacie nauęctw, tj.natrętne wyobrażenia i czynności ruchowe.
Opis tych objawów uzupełnia charakterystyka fobii, krure należą do zaburzeń procesów emocjonalnych, wykazują niektóre cechy właściwe nauęctwom.
Natręctwa (wwessimer) to myśli lub wyobrażenia uporczywie narzucające się lub czynności ruchowe wielokrotnie wykonywane, mimo przeświadczenia o ich niedorzeczności.
Człowiek, który doznaje natręctw, ocenia je krytycznie.
To przeświadczenie o niedorzeczności lub chorobliwości odnosi się do wszystkich postaci natręctwi stanowi ich charakterystyczną cechę.
Chory próbuje odsunąć od siebie natrętnie powracające myśli lub próbuje zaprzestać wykonywania po wielokroć pewnych czynności, np.ustawicznego mycia rąk w obawie przed zakażeniem.
Usiłowania re kończą się zwykle niepowodzeniem lub nawet nasilają przykre uczucie wewnętrznego napięcia, które opada i rozładowuje się na pewien czas dopiero po wykonaniu czynności natrętnych.
Postępując w sposób nieco schematyczny, wyróżnia się następujące rodzaje natręctw.
Natcętne myśli to np.uporczywie doznawane przez chorego wątpliwości, czy aby jego wypowiedzi są dobrze rozumiane przez otoczenie, czy podjętą czynność doprowadził do końca, czy właściwie uchwycił sens wyjaśnień lekarza, czy nie zaniedbał swych obowiązków, czy nikłe z pozoru objawy nie świadczą o rozwijającej się poważnej chorobie itp.
Należą tu również długotrwałe poszukiwania zapomnianego nazwiska czy nazwy miejscowości lub liczenie w myśli do określonej liczby przed podjęciem jakiejś ważniejszej czynności: .
Wiem, że to nie ma sensu, ale już policzę i będę miał spokój”.
Natrętne wyobrażenia są to wyobrażenia np.scen o treści erotycznej, które nasuwają się na widok obrazów świętych, posągów, obrażające uczucia religijne chorego, który daremnie stara się je odsunąć od siebie.
Natrętne czynności re np.wielokrotne sprawdzanie, czy drzwi do mieszkania zostały zamknięte, czy żelazko jest wyłączone, krany zakręcone, mimo że chory wykonuje te czynności z pilną uwagą, przewidując, że dobrze mu znane dręczące pytania z pewnością powrócą.
Chory np.zamyka drzwi ostrożnie, bez pośpiechu, najpierw pierwszy zamek przekręca klucz raz, dwa razy, potem drugi zamek, przekręcając klucz również dwukrotnie.
Z kolei chory sprawdza, czy zamknął drzwi dobrze, ujmując silnie klamkę i dla pewności kładąc jeszcze raz rękę na kluczu tkwiącym w zamku.
Jednak już wkrótce po opuszczeniu mieszkania może pojawić się pytanie: czy sprawdzając, nie otworzył przypadkiem drugiego zamka, a klucz pierwszy-czy na pewno przekręcił w prawo dwukrotnie, czy może tylko raz, a potem w lewo, tak że w końcu drzwi są otwarte?
W myśli analizuje pilnie poszczególne etapy działania, ale równocześnie przypomina sobie analogiczne czynności wykonywane co dnia: w końcu nie wie już nic: .
Lepiej wrócić do domu i sprawdzić dobrze, niż dręczyć się cały dzień…
“ł’zasem działania natrętne, np.mycie rąk (mlwomumu) w obawie przed bakteriami, przyjmują postać pewnego rytuału.
Chory np.najpierw, odkaża”spirytusem lub innym płynem brzegi umywalki, kran, klamkę od drzwi i dopiero potem przystępuje do mycia rąk, mydląc dłonie określoną liczbę razy-5, 10, 20, zachowując z kolei określony sposób odkładania mydła, zakręcania kranu itp.
Natręctwa występują w nerwicach, zwłaszcza w nerwicy z natręcrwamii w nerwicy lękowej, oraz-rzadziej-w przebiegu niektórych chorób uwarunkowanych zmianami organicznymi, w stanach depresyjnych i czasem w schizofrenii.
Jeżeli natręctwa dominują w obrazie chorobowym, to czasem używamy określenia zespół anankastyczny.
Przelotne natręctwa pojawiają się również u ludzi zdrowych, toteż niektóre przykłady, chociażby zamykania drzwi, mogą wydać się czytelnikowi znajome.
Mimo to nie należy, z racji doznawanych niekiedy nauęcrw, rozpoznawać pospiesznie nerwicy z natręctwami, która jest procesem chorobowym, a nie drobną nieprawidłowością.
Od natręctw, mimo pewnych rysów podobnych, wyraźnie odróżniamy zaburzenia określane ogólnym mianem automatyzmu psychicznego.
Automatyzm psychiczny polega na wykonywaniu pewnych czynności (automatyzm ruchowy) , takich jak poruszanie kończynami, uderzanie pięścią, zrywanie się itp: czynności te są odczuwane przez chorego jako obce, od niego niezależne, lub przebiegające wbrew jego chęciom, a więc przymusowe.
Te właśnie cechy znalazły wyraz w nazwie omawianych zaburzeń.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- fobia zamykania drzwi
- natręctwa i fobie
- fobie i natręctwa
- fobia chorobowa
- fobia psychologii klinicznej
- natrectwa fobie
- Nerwica i natrectwa
- schizofrenia zamykanie drzwi na klucz
- zamykanie drzwi psychologia