Wy mi ar oznacza pewną jakość, która występuje z różnym nasileniem.
Zwykle wymiar, np.w psychologii osobowości, jest określany przez podanie nazw jego biegunów, np.ekstrawersja introwersja, dominowanie-uległość, ekspansywność-brak ekspansywności i inne.
Proporcja staje się określeniem przydatnym zwłaszcza wówczas, gdy zachodzi potrzeba wyraźnego podkreślenia współwystępowania u tego samego człowieka obu jakości, np.stałości emocjonalnej i jej chwiejności (wobec różnych okoliczności i zadań) .
Schizofrenia, o czym będzie jeszcze mowa, charakteryzuje się wybiórczością (selektywnością) patologii i możliwością ujmowania jej opisu w sposób dwubiegunowy (zgodnie z zasadą dwuwartościowości) .
Na przykład zamykanie się w świecie doznań psychotycznych i izolowanie się od otoczenia i innych ludzi nosi nazwę autyzmu (opisanego obszerniej na str.
72) .
Objaw ten jest charakterystyczny dla schizofrenii, ale w licznych przypadkach autyzm to zaburzenie właśnie wybiórcze, a nie globalne.
To oznacza, iż człowiek myślący w sposób autystyczny i przybierający wobec różnych ludzi postawę autystyczną może-wobec niektórych osób i w pewnych sytuacjach-przejawiać nie autyzm, lecz zachowania skrajnie odmienne, a mianowicie postawę syntoniczną, dążenie do wchodzenia w kontakt z ludźmi.
Wyraźny autyzm można łatwo zauważyć, ale syntonię równie łatwo można przeoczyć, zwłaszcza gdy badając chorego nie liczymy się w dostatecznej mierze z możliwością utrzymania się syntonii, bodaj selektywnie zachowanej.
Dlatego też przyjęto zasadę, którą-jak sądzę-można ująć następująco: wasmus video, swuzmam gadem-autyzm widzę, syntonii szukam.
Zgodnie z tym, co dotąd powiedziano, wydaje się uzasadnione używanie zamiast pojęcia “autyzm”pojęcia i określenia, proporcja synloniczno-autystyczna” (pmzzmz rwmnz-mmsacw) .
Poniżej podano nazwy niektórych innych wymiarów i proporcji: żywość i adekwatność emocji-stępienie emocjonalne (str.b 5) , aktywność-bierność, myślenie logiczne-myślenie pseudologiczne, bolesne poczucie własnej choroby psychicznej-derealizaja (str./4) i poczucie zdrowia, myślenie realistyczne-myślenie magiczne (str.73) i inne.
Ulwagi o wymiarach i proporcjach staną się jaśniejsze po zapoznaniu się z następnymi rozdziałami.
Z dydaktycznego punktu widzenia nie jest właściwe wyprzedzanie pewnych wniosków.
Dlatego też wzmianki o wymiarach i proporcjach zostały poczynione dalej, aby słusznemu porządkowi dydaktycznemu stało się zadość.
Jednakże wczesne zasygnalizowanie nowego ujęcia, tj.odchodzenia od, objawu”na rzecz, proporcji”, wydało się potrzebne, aby zwrócić uwagę Czytelnika na takie właśnie spojrzenie już w trakcie zapoznawania się z treścią kolejnych rozdziałów.