Kübler – Ross wyodrębnia pewne etapy przebiegu tego kryzysu:
1. szok i zaprzeczanie – mechanizm zaprzeczania rzeczywistości, który występuje prawie u wszystkich chorych terminalnie, nie tylko na początku choroby ale też i później.
Zaprzeczenie działa jak bufor przeciwko szokującym wiadomościom, pozwala jednak pacjentom pozbierać się i zastosować inne mechanizmy obronne.
Wg Kübler – Ross praca z osobami w stanie choroby terminalnej jest najlepszą metodą poznania człowieka i najlepszą okazją poznania siebie i rozwoju własnej osobowości. Zdarzają się bowiem osoby, które własna agresją nasycają cierpieniem innej osoby.
2. gniew – zaprzeczenie jest zastąpione uczuciem gniewu, wściekłości, urazu, zazdrości. Gniew przemieszcza się w różnych kierunkach, często jest projektowany na rodzinę, lekarzy, personel medyczny. Pacjent, który spotyka się z szacunkiem i zrozumieniem zaczyna odczuwać coraz mniej gniewu. Dlatego w przypadku osób chorych terminalnie należy myśleć o przyczynie gniewu.
3. przekupywanie – przypomina reakcję dziecka, któremu się coś zabroni, najpierw gniewa się a potem przekupuje. Przeważnie taką debatę chory odbywa z Bogiem, że jak wyzdrowieje to będzie bardzo dobry.
4. depresja – chory jest apatyczny, nie chce jeść.
5. akceptacja – jeżeli pacjent uzyskał pomoc w przeżyciu poprzednich faz to osiągnie akceptację, pragnie być pozostawiony sam i oczekuje na ostateczność.
Nieliczni pacjenci walczą do samego końca i zaprzeczają możliwości śmierci. Im trudniej jest osiągnąć akceptację.
Kübler – Ross podkreśla, że we wszystkich tych etapach pojawia się nadzieja, że lekarze się pomylili, że stanie się cud. Gdy pacjent traci nadzieję to umiera przeważnie w ciągu 24 godzin. Ważna jest potencjalna możliwość rozmowy z pacjentem.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- terminalna faza choroby
- choroba terminalna
- faza terminalna
- ostatnie stadium choroby terminalnej
- chory terminalnie
- etapy choroby nowotworowej
- fazy umierania
- pomoc w chorobie terminalnej
- stadia kryzysy wg kuble ros
- stan terminalny etapy
- stan terminalny pacjenta