Bezpośrednie myślenie o śmierci zajmuje człowiekowi dużo czasu. Każdy człowiek musi określić swoje miejsce w schemacie świata i zaakceptować fakt, że umrze i przyjdą po nim następne pokolenia. Żadne wydarzenie w życiu nie wywołuje więcej myślenia kierowanego emocjami i emocjonalnej reakcji niż śmierć bliskiej osoby w rodzinie.
Boven wyodrębnia dwa systemy rodzinne w kontekście śmierci pojawiającej się w rodzinie:
– system otwarty
– system zamknięty
W systemie otwartym pojawia się możliwość komunikowania się, poszczególni członkowie rodziny zwierzają się ze swoich myśli, pragnień i potrzeb.
W systemie zamkniętym unika się tematów do rozmów, a pewne tematy stanowią tabu. Głównym tabu jest śmierć.
Znaczny procent ludzi umiera samotnie, pochłonięci myślami, których nie ma komu przekazać. Obecnie zmienił się sposób śmierci. Dawniej była to śmierć w otoczeniu rodziny, gdzie człowiek umierający do końca był przytomny. Teraz człowiek umierający najczęściej jest nieprzytomny, samotny, anonimowy w szpitalu. Za taką samotną śmierć odpowiedzialne są procesy takie jak
1. zamknięty system rodzinny ;
2. mechanizm zaprzeczania śmierci.
Według Freuda mechanizm zaprzeczania śmierci stosuje każdy z nas, nikt przecież nie wierzy we własną śmierć. Z drugiej strony Freud twierdził, że każda śmierć jest samobójcza, że każdy w ten czy inny sposób przyczynia się do własnej śmierci – choćby poprzez brak optymalnej troski o własne zdrowie.
Śmierć lub groźba śmierci należą do tych doświadczeń, które mogą zaburzyć system rodzinny. Freud widzi dwa duże zaburzenia systemu rodzinnego :
– śmierć w rodzinie ;
– pojawienie się nowego członka rodziny.
Pojawienie się nowego dziecka w rodzinie jest zagrożeniem dla rodzeństwa. Wg. psychoanalizy pierwszą reakcją na rodziców jest miłość, a na rodzeństwo nienawiść. Jest to rywal do zainteresowania, uczucia i troski rodziców. Drugim poważnym stresem w rodzinie jest pojawienie się macochy lub ojczyma. Widoczne są tu jednak różnice kulturowe, bo w USA macocha na rodzinę działa pozytywnie, a w Niemczech negatywnie- zwiększa ryzyko wystąpienia zamachów samobójczych.
TERAPIA SYSTEMOWA BOVENA
- Interakcje trójpierścieniuwych leków przeciwdepresyjnych (TLPD) .
- Selektywne inhibitory wychwytu noradrenaliny i serotoniny.