że być może jest nieświadomość, być może są takie procesy jak tłumienie, może są mechanizmy obronne, ale to nie one regulują zachowaniem człowieka. Zachowanie człowieka reguluje to co jest w nim świadome. Człowiek zachowuje się w sposób świadomy i zorientowany na osiągnięcie określonego celu. Przyczyny zaburzeń psychicznych polegają na tym, że albo cele, które zamierza są nieadekwatne do jego możliwości, albo też jego własne możliwości nie są adekwatnie wykorzystywane dla osiągnięcia określonych celów. W gruncie rzeczy zachowanie człowieka to jest nic innego jak seria nabytych doświadczeń w procesie uczenia się, czyli łączenia bodźca i reakcji, powtarzania związków między bodźcem i reakcją. Człowiek dążył przede wszystkim do tego, aby osiągnąć przyjemność, cel to osiągnięcie pewnego stanu optymalnego. W związku z tym w procesie uczenia się sprawdza jakie rodzaje reakcji powinny w nim wystąpić jeżeli wystąpi określony bodziec. Takie schematy behawioralne tak naprawdę tworzą się na zasadzie klasycznego czy też instrumentalnego warunkowania mianowicie przeżywania doznań przyjemnych i przykrych. Ilekroć moja reakcja na jakąś sytuację wywołuje we mnie uczucia pozytywne to jest duże prawdopodobieństwo, że ja będę powtarzał ten stereotyp, czy ten rodzaj reagowania na dany bodziec, sytuację. Ilekroć natomiast mojej reakcji na dana sytuację będą towarzyszyły uczucia przykre, to ja będę unikał albo bodźca albo będę szukał innych reakcji, które spowodują, że moje określone zachowania na dana sytuację będą dawały przyjemność.
Jak behawioryści widzą to (Wolpe- przełożył zasady teorii uczenia się, właściwie teorii behawioralnych na technologie terapeutyczne; Skiner). Mówi się, że przyczyną zaburzeń psychicznych jest po prostu wadliwe połączenie bodźca z reakcją emocjonalną. Przykład naszego pacjenta: można sobie wyobrazić, że w jego życiu wydarzyło się coś takiego co połączyło obecność noża z negatywną reakcją emocjonalną z ręką. Wyobraźmy sobie taka sytuację, że matka która urzędowała w kuchni i przygotowywała jakichś posiłek, posługiwała się nożem, dziecko było obok i tu nuż jej wypadł, albo coś się z nim stało, ale on skaleczył tego chłopca. Jeżeli to było bardzo intensywne przeżycie, w sensie wzbudzenia leku, silne skaleczenie, mocne krwawienie, albo nadmierna reakcja matki na sam fakt skaleczenia- to mogło się pojawić coś takiego, że używanie noża (co wywołuje uczucia przyjemne to się kojarzy z przygotowywaniem posiłku) w tym wypadku obecność noża sprawiła lęk i silną reakcję emocjonalną. Jeżeli to było wystarczająco długo, wystarczająco intensywne, albo jak pojawiają się takie sytuacje, że powtarzają się takie czynności czy takie skojarzenia bodźca to wtedy jest tendencja do występowania także w innych sytuacjach, które już nie budzą lęku- w normalnej sytuacji ten lęk się pojawia. Wtedy jest wmontowany takie behawioralne sprzężenie zwrotne występowania reakcji lękowej.
Mówi się o tym np.: że dzieci czasami boją się ciemności. Ciemność sama jako bodziec sprawia, że wszystkie mechanizmy fizjologiczne organizmu wyciszają się zwyczajnie w sposób naturalny, każdy wie jaka to jest błogość kiedy zbliżamy się do snu, że za chwilę nas to wszystko przestanie obchodzić. Jeżeli w takiej atmosferze zjawi się coś co zakłuci ten spokój np.: spadnie doniczka, pijany tatuś zacznie robić raban itd. to pojawiają się jakieś ekstra bodźce, które-wzbudzają lek i ten lęk się skojarzy z ciemnością i kiedy potem te bodźce ekstra nie występują, to ciemność na zasadzie połączenia behawioralnego zaczyna automatycznie wywoływać niepokój.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- koncepcje behawioralno poznawcze
- Koncepcja behawioralno - poznawcza
- koncepcja behawioralno-poznawcza
- koncepcji behewioralna