9 “Psychotyzm” jest tu pojÄ™ty jako predyspozycja do zaburzeÅ„ procesów poznawczych, | Psychologia kliniczna

9 “Psychotyzm” jest tu pojÄ™ty jako predyspozycja do zaburzeÅ„ procesów poznawczych,

w przeciwieÅ„stwie do “neurotyzmu”, który tych objawów nie wykazuje. Eysenck zaznacza, że lista “wymiarów” nie jest kompletna, osobny wymiar stanowi inteligencja, a dalsze badania pozwolÄ… zapewne wykryć jeszcze inne wymiary.
77

dwuwymiarowej przestrzeni każdego osobnika z punktu widzenia stopnia I oraz stopnia N (por. rys. 6). Psychopatów i histeryków umieszcza Eysenck na wykresie w górnej prawej ćwiartce, tzn. uważa ich za eks-trawertów (niskie I), którzy trudno poddają się socjalizacji, a równocześnie wykazują ponad przeciętną pobudliwość emocjonalną.
RównoczeÅ›nie jednak Eysenck podkreÅ›la dwa dalsze momenty. Po pierwsze – wysokie N i niskie I jeszcze nie decydujÄ… w sposób absolutny o predyspozycji do zachowaÅ„ psychopatycznych, taka predyspozycja zależy również od warunków Å›rodowiskowych. Osobnik caÅ‚kowicie pozbawiony zdolnoÅ›ci do warunkowania odruchów emocjonalnych bÄ™dzie aspoÅ‚eczny nawet w najlepszym spoÅ‚ecznym Å›rodowisku, ale w zÅ‚ym Å›rodowisku osobnikiem aspoÅ‚ecznym stanie siÄ™ też ten, kto posiada wysokÄ…
78
zdolność warunkowania autonomicznego. Ponieważ jednak nawet przy niskich stopniach I zdolność warunkowania nie jest caÅ‚kowicie zniesiona, lecz tylko w różnym stopniu ograniczona, można mieć nadziejÄ™, że i psychopatÄ™ uda siÄ™ socjalizować, choć bÄ™dzie to wymagaÅ‚o dÅ‚uższego czasu niż u kogoÅ› z wysokim I. Można też przypuszczać, że zaburzenia psychopatyczne bÄ™dÄ… częściej wystÄ™powaÅ‚y u osób mÅ‚odych, ponieważ gromadzÄ…cy siÄ™ z wiekiem zasób doÅ›wiadczeÅ„ socjalnych powinien wystarczyć do socjalizacji nawet tego ospbnika, który ma obniżonÄ… zdolność warun-i kowania autonomicznego., WedÅ‚ug tego autora, Kliniczne doÅ›wiadczenia psychiatrów potwierdzajÄ… to przewidywanie (Eysenck H. J., 1960&, s. 8). Po drugie – predyspozycja psychopatyczna nie oznacza jeszcze psychopatycznego zachowania. Reakcja psychopatyczna jest zawsze rezultatem oddziaÅ‚ywania jakiegoÅ› czynnika stressowego, wedÅ‚ug formuÅ‚y (por. Eysenck H. J., 1960, s. 28):
Reakcja psychopatyczna = f (predyspozycja X stress).
Im wyższa predyspozycja, tym słabszy stress potrafi wywołać psy-; chopatyczne zachowanie; im niższa predyspozycja, tym silniejszy musi być wstrząs emocjonalny, aby zachowanie osobnika uległo dezorganizacji i wykazało cechy psychopatyczne.
Koncepcję Eysencka cechuje to, że daje ona przynajmniej pewną możność empirycznego stwierdzenia fizycznych wyznaczników reakcji psychopatycznej, sprowadzając je do trudności autonomicznego warunkowania i do wzmożonej pobudliwości emocjonalnej. Wyjaśnia ona też, dlaczego u psychopatów inteligencja może być normalna, mimo wzmożonej trudności warunkowania. Mówiąc o warunkowaniu odruchów emocjonalnych, Eysenck opiera się na teorii Mowrera, który uważa warunkowanie autonomiczne za mechanizm odrębny i niezależny od warunkowania odruchów ze strony ośrodkowego układu nerwowego (odruchy mięśni szkieletowych). Jeśli inteligencję powiązać z warunkowaniem działań, można zrozumieć, że istnieją osoby wykazujące dobre warunkowanie ośrodkowe, t j. dobrą inteligencję, a złe warunkowanie autonomiczne, czyli są mało podatne na socjalizację.
NiewÄ…tpliwie koncepcja Eysencka przyjmuje caÅ‚y szereg zaÅ‚ożeÅ„ teoretycznych, “które wymagajÄ… jeszcze starannego sprawdzenia, pokazuje jednak pewnÄ… drogÄ™, na której można szukać rozwiÄ…zania skomplikowanych zagadnieÅ„ etiologicznych zwiÄ…zanych z psychopatiÄ… i nasuwa szereg konkretnych hipotez badawczych, wymagajÄ…cych sprawdzenia empirycznego.
Dyskusja nad oligofrenią i psychopatią ujawniła trudności w ukazaniu roli, jaką w uwarunkowaniu zaburzeń zachowania odgrywają wady i defekty organiczne nie dające się stwierdzić klinicznie, lecz tylko hipotetycznie. Jednakże nawet wtedy, gdy mamy do czynienia z klinicznie wykrywalnym uszkodzeniem mózgu, z reguły wątpliwa jest sprawa określenia, w jakiej mierze zaburzenia zachowania u badanego są uwarunkowane
-70

przez te wÅ‚aÅ›nie czynniki, a w jakiej przez wadliwe wpÅ‚ywy Å›rodowiskowe stwierdzone w historii życia pacjenta. Z tÄ… sytuacjÄ… mamy do czynienia przy tzw. charakteropatii, tj. zaburzeniach objawowo podobnych do psychopatii, ale różniÄ…cych siÄ™ tym, że u badanego można stwierdzić w badaniu neurologicznym lub laboratoryjnym faktyczne uszkodzenie mózgu (Bilikiewicz T., 1957, s. 618). Tutaj problem polega na tym, że do dziÅ› jeszcze dokÅ‚adnie nie wiadomo, w jakim stopniu okreÅ›lone uszkodzenia tkanki mózgowej uszkadzajÄ… motywacjÄ™ i w rezultacie ograniczajÄ… podatność na wpÅ‚ywy wychowawcze. Bilikiewicz, omawiajÄ…c kwestiÄ™ organicznego uwarunkowania zaburzeÅ„ zachowania u psychopatów, skarży siÄ™, że “wciąż jeszcze górujÄ… tu i ówdzie metody psychologiczno–pedologiczne 10, którymi usiÅ‚uje siÄ™ wyjaÅ›niać nieprawidÅ‚owoÅ›ci charakterologiczne u dzieci wyłącznie szkodliwymi wpÅ‚ywami wychowawczo-Å›ro-dowiskowymi, podczas gdy u ich podÅ‚oża mogÄ… leżeć organiczne zmiany mózgu” (1957, s. 619). Wydaje siÄ™ jednak, że równie groźny jest błąd przeciwny, t j. przyjmowanie bez dostatecznych empirycznych dowodów, że takie czy inne organiczne uszkodzenie mózgu jest wyłącznym czynnikiem w uwarunkowaniu zaburzeÅ„ motywacji, a pomijanie stwierdzanych w historii przypadku błędów wychowawczych, popeÅ‚nianych w stosunku do dziecka, czy trudnych sytuacji Å›rodowiskowych u ludzi dorosÅ‚ych. “Bio-logizacja etyki”, o której mówi z uznaniem Bilikiewicz, przyjmowanie, że “brak poczucia etycznego jest zawsze patologicznym stanem ubytkowym” (1957, s. 631), w obecnym stanie wiedzy neuropsychologicznej jest co najmniej równie pochopne, jak przecenianie u charakteropatów wpÅ‚ywów Å›rodowiskowych. Wydaje siÄ™, że i tutaj sprawa prognozy i możliwoÅ›ci korygowania zaburzeÅ„ za pomocÄ… oddziaÅ‚ywaÅ„ psychologicznych nigdy nie daje siÄ™ z góry wykluczyć, przynajmniej tak dÅ‚ugo, jak dÅ‚ugo nie stwierdzimy, na podstawie dobrze udokumentowanych faktów, że wpÅ‚yw okreÅ›lonych uszkodzeÅ„ mózgu na przebieg motywacji caÅ‚kowicie znosi podatność osobnika na wpÅ‚ywy socjalizacyjne. ^
10 OkreÅ›lenie to jest samo w sobie dziwne. Terminem “pedologia” ‘zwykÅ‚o siÄ™ oznaczać teorie przypisujÄ…ce znaczenie przede wszystkim biologicznym “zadatkom”, a nie doceniajÄ…ce uwarunkowaÅ„ kulturowych, jak np. w sÅ‚ynnym wypadku pomyÅ‚ek diagnostycznych u pedologów radzieckich, które zostaÅ‚y skrytykowane w znanej uchwale WKP(b) z 1936 roku. Trudno jednak chyba nazwać “pedologicznymi” badania psychologiczne podkreÅ›lajÄ…ce wÅ‚aÅ›nie znaczenie wpÅ‚ywów Å›rodowiskowych.

Artykuł dotyczy następujących zagadnień:

  • psychotyzm
  • pozbawiony predyspozycji
  • rys psychotyczny
  • psychotyzm eysenck
  • psychologia-kliniczna likala com 9-psychotyzm-jest-tu-pojety-jako-predyspozycja-do-zaburzen-procesow-poznawczych
  • psychotyzm charakterystyka
  • calkowicie pozbawiony predyspozycji
  • caÅ‚kowicie pozbawiony predyspozycji
  • osoba z psychotyzmem
  • calkowiciepozbawiony predyspozycji
  • psychotyzm wg eysencka
  • psychotyzm niski
  • eysenck psychotyzm charakterystyka\
  • EYSENCK rys psychopatii
  • psychotyczny osobnik
  • psychopatia eysenck
  • psychologiczny psychotyzm
  • hipotezy badawcze psychopatia
  • psychologia psychotyzm
  • niski psychotyzm
  • wysoka inteligencja a zaburzenia

Inne tematy, które mogą cię zainteresować:

Zakończenie
Dr Jack Kevorkian ze Stanów Zjednoczonych
W tym przypadku można sądownie pozbawić rodziców ich władzy nad dzieckiem.
Umysł i uzdrawianie, Limbus, Bydgoszcz 1994, s. 66, 54
Filozofia medycyny
SUMIENIE W MEDYCYNIE
Świadome skrócenie 'zycia umierającemu jest z punktu widzenia prawa zakazane.
Niektóre problemy polskiej chirurgii.
REFLEKSJE CHIRURGA NA TEMAT: NIE TYLKO SKALPELEM
Dlatego nieszczęścia, niezawinione cierpienia i ból, spadające czasami

Chcesz dodać swoje ogłoszenie na Defipedii? Wyślij nam informacje wylistowane w sekcji Dodanie ogłoszenia.

 June 18, 2010 ·  
 Opublikowano w: Psychologia kliniczna