Apatię należy wyraźnie odróżnić od stępienia uczuciowego.
Zobojętnienie uczuciowe przy pobieżnej ocenie może przypominać apatię: zachodzą tu jednak istotne różnice.
Zobojętnienie uczuciowe polega na zaniku uczuć wyższych.
Chory traci dawne zainteresowania oraz zmienia się jego stosunek do bliskich.
Odsuwa się od nich, przejawiając-w miarę postępu choroby-coraz głębszą pustkę emocjonalną.
Człowiek staje się nieczuły na sprawy i los swoich dzieci, żony, męża, rodziców.
Reakcje emocjonalne są płytkie, a czasem nie dostosowane do sytuacji: chory np.reaguje rozweseleniem na tragiczną wiadomość (pwuhwmw) lub ekspresja emocji nie jest zgodna z jej treścią (pmmumia) .
W przypadku głębokiego stępienia uczuciowego chory obojętnieje wobec najbardziej żywotnych spraw osobistych, dotyczących jego obecnej sytuacji i przyszłości, a słowa chorego są pozbawione przydźwięku emocjonalnego, właściwego wypowiedziom ludzi zdrowych.
Tak więc podobieństwo między apatią a zobojętnieniem uczuciowym, należącym do podstawowych objawów schizofrenii, jest powierzchowne, wręcz pozorne.
Zobojętnienie uczuciowe stanowi zarówno jakościowe, jak i ilościowe zaburzenie życia uczuciowego.
Od zobojętnienia uczuciowego należy też odróżnić tępy nastrój organików, tj.otępienie uczuciowe (dememia qjecmw) .
Nastrój ten występuje na podłożu zmian organicznych, zwłaszcza typu otępiennego, podobnie jak euforia oraz chwiejność emocjonalna (por.niżej) .
Chory przejawiający otępienie uczuciowe, mimo obniżonej sprawności intelektualnej, zaburzeń pamięci i orientacji, zachowuje na ogół dobry kontakt emocjonalny z rodziną i innymi ludźmi, w przeciwieństwie do osoby chorej na schizofrenię, którą pustka uczuciowa dzieli od otoczenia, a przynajmniej tak się zdarza w licznych przypadkach.
Starano się ukazać różnice, jakie zachodzą pomiędzy zaburzeniem uczuciowości wyższej, znamiennym dla schizofrenii, tj.zobojętnieniem uczuciowym, a tępym nastrojem organików, tj.otępieniem uczuciowym.
Należy jednak zauważyć, że nie wszyscy psychiatrzy posługują się omawianym nazewnictwem we wskazanym znaczeniu.
Otóż zobojętnienie uczuciowe, objaw osiowy schizofrenii, bywa niesłusznie nazywane otępieniem uczuciowym.
Charakteryzując autyzm (str.72) nawiązano do zagadnienia wybiórczości patologii w schizofrenii i ujęto go w postaci wymiaru, tj.proporcji syntoniczno-autystycznej.
Leżąca u podstaw takiego postępowania zasada dwubiegunowości objawów schizofrenicznych odnosi się również do stępienia uczuciowego.
Tylko niektórzy chorzy wykazują stępienie uczuciowe uogólnione.
Częściej życie uczuciowe schizofrenika ulega stępieniu w sposób wybiórczy.
To znaczy, że ten sam chory, daleki uczuciowo wobec wielu osób i wydarzeń, obojętny wobec spraw o dużym znaczeniu dla jego własnej sytuacji, może zachować zdolność do dostosowanych i względnie żywych reakcji emocjonalnych w stosunku do pojedynczych osób, do wąskiego kręgu działania, do muzyki, którą uprawiał przez lata itp.
Zgodnie z powyższym, zaburzenia życia uczuciowego w schizofrenii ujęto, podobnie jak autyzm, w postaci proporcji, proponując dla niej następujące określenie: , żywość i adekwatność emocji-stępienie emocjonalne”.
Artykuł dotyczy następujących zagadnień:
- stępienie uczuciowe
- zobojętnienie uczuciowe
- stepienie emocjonalne
- pustka uczuciowa
- stepienie uczuciowe a schizofrenia
- zobojetnienie emocjonalne
- stepienie uczuc
- stępienie uczucia
- otępienie uczuć
- otępienie uczuciowe
- mąż obojętny uczuciowo wobec żony
- proporcja syntoniczno-autystyczna co to jest
- przydźwięk emocjonalny
- stepienie uczuc ptsd